Δευτέρα 23 Αυγούστου 2010

Παναγία της Σούδας Εγρίκαπου

Η Παναγία της Σούδας, ξυλόστεγη βασιλική, χτισμένη στον ίδιο τόπο όπου, σε χρόνους περασμένους, υπήρχε ο Βυζαντινὸς ναὸς (13ος αιών) του Αγίου Νικήτα, κοντὰ στα ανάκτορα των Βλαχερνών και της Πύλης Εγρὶ Καπού, ανακαινίσθηκε το 1999 απὸ τον Ιωάννη Ανδρόπουλο.
Η είσοδος ωστόσο και το ξύλινο κτίσμα που υπάρχει παραπλεύρως έχουν καταστραφεί ολοσχερώς απὸ φωτιά.
Γνωρίζουμε ότι ο ναὸς είχε πυρποληθεί διαδοχικά, το 1640 και το 1728. Στην τελευταία πυρκαγιὰ αναφέρεται και επίσημο οθωμανικὸ έγγραφο που επιτρέπει την επισκευή, με την αιτιολογία ότι «απὸ της αλώσεως η εκκλησία αυτή έμενεν εις την κυριότητα των ορθοδόξων γραικών».
Στην Παναγία της Σούδας, στον περίβολο, λειτουργούσε Ελληνικὴ Σχολὴ καθὼς και ιατρείο-φρενοκομείο.
Κάτω από το Ιερὸ Βήμα της εκκλησίας υπάρχει αγίασμα, στο οποίο κατεβαίνει κανεὶς απὸ 14 πέτρινα σκαλιά. Είναι ένας χώρος με θολωτὴ οροφή, μαρμάρινο δάπεδο και μαρμάρινη δεξαμενὴ του αγιάσματος. Κατὰ τον Γεδεὼν πρόκειται για λείψανο βυζαντινού λούσματος.
Το ψυχιατρείο του εκκλησιαστικού συγκροτήματος που λογιζόταν
άμισθον όντως ιατρείον τυγχάνων νέος Σιλωάμ πάσι τοίς αφιγμένοις
όπως αναφέρεται σε επιγραφή, και που σ᾽ αυτὸ προσέτρεχαν οι δυστυχείς φρενοβλαβείς, έπαυσε να λειτουργη τον Φεβρουάριο του 1839.