Τέσσερα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Άργους, στην παλιά εθνική οδό προς την Τρίπολη, δεξιά του δρόμου, η διακλάδωση οδηγεί στο ιστορικό Κεφαλάρι. Έναν πραγματικά ειρηνικό οικισμό. Αγροτόσπιτα ανάμεσα στα περιβόλια αλλά και ωραίες καινούργιες κατοικίες αρμονικά συνταιριαγμένες με τους εναπομείναντες παλιούς νερόμυλους, μαρτυρούν πώς η ζωή σε τούτο τον ευλογημένο τόπο συνεχίζει να κυλάει αδιάλειπτα, αγνοώντας τον χρόνο και με τους κατοίκους του συνεχώς να πληθαίνουν. Το 1951 είχε μόλις 455 κατοίκους. Το 1991 αυξήθηκαν στους 602. Σήμερα ανέρχονται περίπου στους 1.000 κατοίκους. Η ιστορία του Κεφαλαρίου χάνεται στην αχλή του χρόνου. Αυτός ο αρχαιότατος τόπος λατρείας, με τον γραφικό ναό της Ζωοδόχου Πηγής, είναι σήμερα ένα ευλαβικό προσκύνημα για τους επισκέπτες, αλλά συγχρόνως και ένας ειδυλλιακός, δροσερός τόπος αναψυχής γύρω από τις πηγές του αργυροδίνη Ερασίνου, πέντε χιλιόμετρα από το Άργος, στον Δήμο του οποίου ανήκει. Από τα σπηλαιώδη έγκατα και τις υπόγειες ροές των μεγάλων οροσειρών της Αρκαδίας ξεκινάει ο Ερασίνος. Ένα ιδιότροπο ποταμό, αλλά και ιερό προστάτη του τόπου και των κατοίκων του, άλλοτε με την πλημμύρα του και άλλοτε με την ξηρασία του.
Με τα νερά του κινήθηκαν άλλοτε οι Μύλοι και οι νεροτριβές της περιοχής. Στις όχθες του ιδρύθηκε το 1829, από τους Αρχιμανδρίτη Πύρρο και Νικηταρά τον Τουρκοφάγο, το πρώτο χαρτοποιείο της ελεύθερης Ελλάδας, ενώ το 1833 με Β.Δ. του Όθωνα δημιουργήθηκε Κρατικό Πυριτιδοποιείο. Μια πρώτη έκρηξη πυρίτιδας το 1868 υπήρξε καθοριστική για την λειτουργία του, αλλά δραματική ήταν η δεύτερη έκρηξη του 1918, με πολλά θύματα και τεράστιες ζημιές. Το Κεφαλάρι είναι επίσης γνωστό για το σπήλαιο του το οποίο παλιά ήταν κοίτη υπόγειου ποταμού. Στα τοιχώματα του, διακρίνονται μερικές σκαλιστές κόγχες, που πιθανότατα φιλοξενούσαν αναθηματικά ειδώλια. Στις αρχές του αιώνα έγινε μια πρόχειρη ανασκαφή που έφερε στο φως ευρήματα νεολιθικής κεραμικής. Πάντως, το σπήλαιο είχε κατοικηθεί από ανθρώπους πολύ νωρίτερα. Οι Γερμανοί αρχαιολόγοι R. Felsch το 1972 και ο L. Reisch το 1975-76 που έσκαψαν στο κέντρο της σπηλιάς, βρήκαν λεπίδες και αιχμές των αρχών της νεότερης παλαιολιθικής εποχής.
Ο πρώτος ιερός ναός της Ζωοδόχου Πηγής ή της Παναγίας της Κεφαλαριώτισσας, όπως την προτιμούν και αποκαλούν οι παλιοί Αργείοι, χτίστηκε κατά την παράδοση μετά το 1634, όπου πιθανολογείται και η εύρεση της εικόνας της Παναγίας. Βρίσκεται ακριβώς πάνω από τις πηγές του Ερασίνου ποταμού, ο οποίος πηγάζει από τα έγκατα του όρους Χάον και στου οποίου την κρημνώδη πλαγιά είναι κτισμένη η εκκλησία, ενώ δίπλα στην είσοδο της βρίσκονται τα δύο στόμια της μεγάλης σπηλιάς. Δυστυχώς, ο αρχαιότατος και ιστορικός αυτός ναός κατεστράφη στις 18 Μαΐου 1918 από την τρομακτική δεύτερη έκρηξη των πυρομαχικών που φυλάσσονταν στις στρατιωτικές αποθήκες και οι οποίες βρίσκονταν στο βάθος του σημερινού δασυλλίου. Από την τρομερή αυτή έκρηξη ο ναός έγινε σωρός καπνιζόντων ερειπίων και μόνο η Αγία Τράπεζα και η Χάρις Της έμειναν όρθιες. Ο σημερινός ναός ξανακτίσθηκε και εγκαινιάσθηκε το 1928 στη θέση του κατεστραμμένου ναού από τους Αργείους και ιδιαίτερα με δαπάνες του Παναργειακού Συλλόγου «Ο Δαναός» που βρίσκεται στην Ατλάντα της Αμερικής.
Το Κεφαλάρι συνέδεσε το όνομά του με την επανάσταση του 1821. Όπως γράφει ο υπασπιστής του Κολοκοτρώνη ( Φωτάκος ) στα απομνημονεύματα των Αγώνων της Ελληνικής Επανάστασης 1820-1828, κατά την επιδρομή των Στρατευμάτων του Δράμαλη στην Αργολίδα τον Ιούλιο του 1822, ο Κολοκοτρώνης ευρισκόμενος στο Κεφαλάρι συνεκάλεσε το Πολεμικό Συμβούλιο όλων των Ελλήνων οπλαρχηγών όπου κάτω από τον δροσερό ίσκιο των πλατάνων και αφού ζήτησαν την βοήθεια της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας μας, έλαβαν την απόφαση να χτυπήσουν πάραυτα τον Δράμαλη στα Δερβενάκια, γεγονός που συνετέλεσε στην νικηφόρο έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης.
Ιερό Προσκύνημα Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου Ζόγκα Άργους
Το Ιερό Προσκύνημα "Άγ. Ιγνάτιος ο Θεοφόρος", είναι ένα σύγχρονο κτιριακό συγκρότημα, κτισμένο στον ημιορεινό οικισμό Ζόγκα Ελληνικού, επαρχίας Άργους, Νομού Αργολίδος.
Το όλον Ιερό Συγκρότημα περιλαμβάνει:
α) τον περικαλλέστατο κεντρικό Ι. Ναό του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου.
β) το πετρόκτιστο παρεκκλήσιο του Απ. Παύλου και της Αγ. Αναστασίας της Ρωμαίας, αληθινό κόσμημα.
γ) το μικρό προσκυνητάρι του Αγ. Ιγνατίου του Θεοφόρου.
δ) το υψηλό κωδωνοστάσιο
ε) μία ωραιοτάτη "φιάλη".
στ) δύο "κιόσκια".
ζ) δύο συντριβάνια
η) το Αρχονταρίκι (αίθουσα υποδοχής)
θ) τον εξαίρετο Ξενώνα, δυνάμεως 88 κλινών. (2 οκτάκλινα, 13 πεντάκλινα, 2 δίκλινα και 3 μονόκλινα, με εσωτερικούς χώρους υγιεινής το κάθε δωμάτιο) με μία μεγάλη κουζίνα και με μία ευρύχωρη και καλαίσθητη τραπεζαρία, εστιάσεως 150 ατόμων.
ι) το σύγχρονο και εξαιρετικού κάλλους Συνεδριακό Κέντρο 360 αναπαυτικών καθισμάτων με τον προθάλαμό του, το κυλικείο του και το Γραφείο του.
ια) το υπό δημιουργία Λαογραφικό Μουσείο.
ιβ) αποθηκευτικούς και άλλους βοηθητικούς χώρους.
ιγ) μεγάλο υπαίθριο χώρο σταθμεύσεως αυτοκινήτων.
Κτίτωρ και ψυχή του όλου Ι. Προσκυνήματος είναι ο αγιορείτης Ιερομόναχος π. Ιγνάτιος, αδελφός της εν
Άθω Ιεράς Μονής του Οσίου Γρηγορίου.Το όλον Ιερό Συγκρότημα εκτίσθη σταδιακά. Ο Ιερομόναχος Ιγνάτιος Γρηγοριάτης, καταγόμενος από τον παρακείμενο μικρό και αραιοκατοικημένο οικισμό Ζόγκα Άργους, ξεκίνησε την ανέγερση του κεντρικού Ι. Ναού του Αγ. Ιγνατίου του Θεοφόρου από αγάπη για την γενέτειρά του προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι εκκλησιαστικές ανάγκες των συγχωριανών του, οι οποίοι μάλιστα και βοήθησαν στο αρχικό στάδιο ανεγέρσεως του Ι. Ναού, τόσο με τα πενιχρά οικονομικά τους, όσο και με προσωπική τους εργασία.
Ακολούθως και μέχρι της περατώσεως του όλου Ι. Συγκροτήματος, το βάρος της οικονομικής δαπάνης του έργου, ανέλαβε και εκάλυψε εξ ολοκλήρου ο π. Ιγνάτιος, αποκλειστικά από δωρεές φίλων και πνευματικών του τέκνων κυρίως από Θεσ/νίκη και Αθήνα.
Ο Ιερός Ναός θεμελιώθηκε κατά το έτος 1983 από τον τότε Μητροπολίτη Αργολίδος κυρό Χρυσόστομο Β´ (Δεληγιαννόπουλο) και τιμάται επ' ονόματι του Αγ. Ιγνατίου του Θεοφόρου. Τα ιερά εγκαίνιά του ετέλεσε κατά το έτος 1986 ο νέος Μητροπολίτης Αργολίδος κ.κ. Ιάκωβος Β´ (Παχής). Μετά την ανέγερση του Ι. Ναού του Αγ. Ιγνατίου, ο εν λόγω Ιερομόναχος προχώρησε στην ανέγερση του ωραιοτάτου Ξενώνος για την φιλοξενία των πολλών ευλαβών δωρητών και την εξυπηρέτηση των ευλαβών προσκυνητών του Ι. Προσκυνήματος.
Για την μεγαλύτερη αξιοποίησι του προϋπάρχοντος έργου καθώς και για την ευρύτερη εκκλησιαστική, κοινωνική και πολιτιστική προσφορά του προς την αγία μας Εκκλησία και τον ευσεβή λαόν μας, προχώρησε, σε τελευταίο στάδιο, και στην ανέγερση του όντως μεγαλοπρεπούς Συνεδριακού Κέντρου, του οποίου τα εγκαίνια έγιναν επίσημα στις 30 Απριλίου, του σωτηρίου έτους 2003, υπό του οικείου Μητροπολίτου Αργολίδος κ.κ. Ιακώβου Β´, παρουσία των τοπικών Αρχών και πλήθους κόσμου.
Ας σημειωθή ότι το πρώτο Συνέδριο (ημερίδα) που έλαβε χώρα στο εν λόγω Ιερό Προσκύνημα ήταν αυτό της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την αιγίδα μάλιστα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών καί πάσης Ελλάδος κ.κ. Χριστοδούλου και με θέμα την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση. Επίσης στο αυτό Ιερό Προσκύνημα διεξήχθη, με απόλυτη επιτυχία, από 14 έως 19 Ιουλίου 2003 η "18η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ" του Νεανικού Επιμορφωτικού Ομίλου Σύρου, με κεντρικό θέμα των εισηγήσεων και συζητήσεων "Ιερωσύνη: Μαρτύριο και Μαρτυρία". Η εν λόγω "ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ" πραγματοποιήθηκε με την παρουσία, εναρκτήριο ομιλία και συμμετοχή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Χριστοδούλου, με τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Αργολίδος κ.κ. Ιακώβου και επίσης την παρουσία καί συμμετοχή του Σεβ. Mητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου κ.κ. Ειρηναίου.
Σχεδόν ταυτόχρονα ανηγέρθη το περικαλλέεστατο παρεκκλήσιο του Απ. Παύλου και της Αγ. Αναστασίας της Ρωμαίας, προς τιμήν του μεγάλου Δωρητού του Ι. Προσκυνήματος Θεσσαλονικέα κ. Παύλο Λαδένη και της Ιεράς Mονής Γρηγορίου, όπου ιδιαιτέρως πανηγυρίζεται η μνήμη της Αγ. Αναστασίας της Ρωμαίας.
Το Ιερό Συγκρότημα του Αγ. Ιγνατίου του Θεοφόρου εκκλησιαστικά ανήκει στην Ι. Μητρόπολι Αργολίδος. Αναγνωρίστηκε επίσημα ως Ιερόν Προσκύνημα από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος και, με βάσι τον υπ' αριθμόν 129/1999 Κανονισμό, δημοσιευθέντα στο υπ'αριθμόν 228 φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως της 3 Νοεμβρίου 1999, διοικείται από επταμελή Διαχειριστική Επιτροπή με πρόεδρο τον εκάστοτε οικείο Μητροπολίτη.
Στο εν λόγω Ιερό Προσκύνημα τελούνται κατ' έτος οι ακόλουθες εκκληστιαστικές πανηγύρεις:
α) στις 29 Ιανουαρίου· μνήμη της ανακομιδής των λειψάνων του Αγ. Ιγνατίου του Θεοφόρου.
β) στις 29 Ιουνίου· μνήμη του Αγ. Παύλου
γ) στις 17 Ιουλίου· μνήμη της Αγ. Mαρίνης
δ) στις 26 Σεπτεμβρίου· μνήμη του Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου
ε) στις 29 Οκτωβρίου· μνήμη της Αγ. Αναστασίας της Ρωμαίας και
στ) στις 20 Δεκεμβρίου· μνήμη του Αγ. Ιγνατίου του Θεοφόρου (κύρια πανήγυρις)
Θυρανοίξια Ι.Ν. Αγιορειτών Πατέρων στο Προσκήνημα του Αγ. Ιγνατίου, Ζόγκα Ελληνικού
Ωσαύτως ο δραστήριος Σύλλογος Ποντίων Αργολίδος έχει καθιερώσει να τιμά πανηγυρικά κατ' έτος στο Ι. Προσκύνημα του Αγ. Ιγνατίου:
α) την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Παναγίας Σουμελά) κατά την πρώτη Κυριακή μετά την απόδοσιν της εν λόγω εορτής και
β) την μνήμη του Αγ. Mεγαλομάρτυρος Ευγενίου, προστάτου των Ποντίων, στις 21 Ιανουαρίου.
Το Ιερό Προσκύνημα είναι κτισμένο σε υψόμετρο 350 μ. και βρίσκεται μέσα σ' ένα ωραιότατο τοπίο κατάφυτο από ελαιόδενδρα. Απέχει από την πόλη του Άργους 13 χιλ. και από το Κεφαλάρι του Άργους 7 χιλ.. Η πρόσβασή του είναι άνετη.
Πρόκειται για ένα τοπίο εξαιρετικού φυσικού κάλλους, που μας επιφυλάσσει μία μοναδική πανοραμική θέα. Χαίρεσαι τους ανοιχτούς ορίζοντες τριγύρω σου και με ακόρεστη διάθεση ψυχής κάθεσαι και αγναντεύεις το Ναύπλιο, τον καταπράσινο Αργολικό Κάμπο και την όμορφη θάλασσα του Αργολικού Κόλπου.Εδώ το πνεύμα του ανθρώπου ηρεμεί απόλυτα και ωθείται ευχάριστα στη μυστική λατρεία του αληθινού Θεού. Είναι ιδανικός τόπος προσευχής και περισυλλογής. Η ψυχή του ευλαβούς προσκυνητού βρίσκει ομολογουμένως αληθινή αγαλλίαση και θεϊκή παραμυθία.Για τον σημερινό κοπιώντα και πεφορτισμένο άνθρωπο γίνεται εύδιο λιμάνι σωτηρίας, τόπος πνευματικής αναπαύσεως και ψυχική ανατάσεως.Mέσα στην απόλυτη ησυχία που κυριαρχεί γύρω σου, συναντάς τον Θεό και τον χαμένο εαυτό σου· νοιώθεις ότι βρίσκεσαι σε επίγειο Παράδεισο και συγχρόνως ανακαλύπτεις τον αληθινό Παράδεισο, τον Χριστό, μέσα σου· νοιώθεις έντονα την Χάρη του Θεού να αγγίζη ολόκληρη την ύπαρξή σου.
Τόσο το Συνεδριακό του Κέντρο, όσο και όλο το Ιερό Προσκύνημα στο σύνολό του, με την άριστη υποδομή του, προσφέρεται και για την πραγματοποίηση σοβαρών εκδηλώσεων και Συνεδρίων υψηλού επιπέδου.Η ανάδειξη και η αξιοποίηση αυτού του λαμπρού έργου εναπόκειται στη δραστηριοποίηση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ι. Προσκυνήματος και γενικώτερα στην έμπρακτη υποστήριξή του τόσο από πλευράς της Τοπικής Εκκλησίας όσο και από πλευράς των Αρχών και Φορέων του Τόπου.
Για την άρτια λειτουργία και τη συντήρηση του όλου Ιερού Συγκροτήματος αναμφιβόλως απαιτούνται μεγάλα ποσά. Το ίδιο το Ι. Προσκύνημα ουδένα οικονομικό πόρο διαθέτει και ως εκ τούτου η συνδρομή των δυναμένων και μάλιστα των επιθυμούντων να το χρησιμοποιήσουν κρίνεται πολύτιμη όσο και αναγκαία.
Όσοι ενδιαφέρονται για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να επικοινωνούν στα τηλέφωνα:
του Ι. Προσκυνήματος 2751086016,
της Ι. Mητροπόλεως 2752027328
Ναός Ζωοδόχου πηγής στο Κεφαλάρι Άργους
Ένας από τους ομορφότερους ιερούς ναούς της πατρίδας μας είναι αυτός της Ζωοδόχου Πηγής στο Κεφαλάρι Αργολίδας.
Δύο είναι τα βασικά στοιχεία που τον κάνουν ξεχωριστό. Το πρώτο είναι ότι βρίσκεται σε μια περιοχή που το πράσινο και τα νερά του ιστορικού ποταμού Ερασίνου την κάνουν μαγευτική. Το δεύτερο είναι ότι ο ναός είναι χτισμένος μέσα σε ένα σπήλαιο του όρους Χάον. Για να επισκεφθούμε τον ναό αυτό, θα πρέπει να ταξιδέψουμε ως το Κεφαλάρι Αργολίδας, ένα πανέμορφο χωρίο 5 χιλιόμετρα νότια του Άργους.Στο σημείο που βρίσκεται ο ναός, υπήρχε παλαιότερος ναός ο οποίος καταστράφηκε στις 28 Μαΐου του 1918. Η καταστροφή επήλθε από μια ισχυρότατη έκρηξη σε αποθήκη πυρομαχικών που βρισκόταν κοντά στον ναό. Σε αυτήν την έκρηξη έχασαν την ζωή τους 45 άνθρωποι. Το πόσο ισχυρή ήταν το δείχνει το γεγονός ότι έσπασαν τζάμια σπιτιών και καταστημάτων στο Άργος και στο Ναύπλιο. Ο παλιός ναός είναι γνωστός ως: «Παναγία η Κεφαλαριώτισσα». Είχε μήκος 16, πλάτος 6 και ύψος 4 μέτρα. Τα 9 από τα 16 μέτρα του μήκους του βρίσκονταν μέσα στο σπήλαιο.
Μετά την καταστροφή του παλιού ναού, πολλοί Αργίτες δραστηριοποιήθηκαν με σκοπό την ανέγερση ενός νέου ιερού ναού. Στην προσπάθεια αυτή, προσέφεραν τα μέγιστα οι Αργίτες μετανάστες στην Αμερική, που κατάφεραν να μαζέψουν το ποσό των 15.000 δολαρίων. Με αυτά τα χρήματα και βάσει των σχεδίων του αρχιτέκτονα Καραθανασόπουλου, κτίστηκε ο νέος ναός της Ζωοδόχου Πηγής στο Κεφαλάρι. Οι εργασίες ανέγερσης διήρκεσαν δύο χρόνια από το 1922 έως το 1924. Κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, θέλησαν οι κατακτητές να κτίσουν στην στέγη του ναού αντιαεροπορικό πυροβολείο και να κόψουν τον μεγάλο πλάτανο που υπήρχε δίπλα ώστε να μην εμποδίζει την λειτουργία του πυροβολείου. Μετά από παρέμβαση όμως, του ιερέα Κωνσταντίνου Παπαδημητρίου στον Γερμανό διοικητή Ντάσιγγερ, απετράπη τόσο η κατασκευή του πυροβολείου όσο και η κοπή του πλάτανου. Σε αυτόν τον πλάτανο τα χρόνια πριν την επανάσταση του 1821, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, συγκέντρωνε Έλληνες και τους προετοίμαζε για τον αγώνα κατά των Τούρκων. Την σπηλιά δε όπου είναι κτισμένη η εκκλησία, την χρησιμοποιούσαν ως καταφύγιο και κρυφό σχολειό τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.Αυτό που σεβάστηκε όμως, ο Γερμανός κατακτητής, δεν σεβάστηκαν οι Έλληνες στις μέρες μας και έτσι, δυστυχώς, ο γέρο-πλάτανος δεν υπάρχει πια.
Το 1955 κατασκευάστηκε το υπέροχο κωδωνοστάσιο της εκκλησίας, με δωρεά 1.000 δολαρίων του Κωνσταντίνου Σωτηρόπουλου. Τα σχέδια του κωδωνοστασίου έκανε ο αρχιτέκτονας Γεώργιος Βαλάτας. Οι εργασίες στον περιβάλλοντα χώρο του ναού συνεχίζονται ακόμα και σήμερα. Μέσα στο σπήλαιο, βάθους 110 μέτρων, έχει κτιστεί ένα προσκύνημα ονομαζόμενο Γολγοθάς. Στο ίδιο σπήλαιο υπάρχει βράχος που κρέμεται από την οροφή και σταματά λίγο πάνω από το έδαφος. Το 1972 έγιναν ανασκαφές στο εν λόγω σπήλαιο, που έφεραν στο φως ευρήματα της παλαιολιθικής εποχής.
Ο θαυμάσιος ναός της Ζωοδόχου Πηγής στο Κεφαλάρι, εορτάζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου (την Παρασκευή μετά το Πάσχα).
Την ημέρα αυτή γίνεται μεγάλο πανηγύρι και πιστοί επισκέπτονται τον ναό από όλα τα μέρη της Ελλάδας.
Σε ένα υπέροχο περιβάλλον, πάνω από την πηγή του ποταμού Ερασίνου, βρίσκεται ο ιερός ναός της Ζωοδόχου Πηγής Κεφαλαρίου ή Παναγία η Κεφαλαριώτισσα.
Χτίστηκε κατά την παράδοση, το 1634, καταστράφηκε το 1918 και ξανακτίστηκε το 1928 από τους Αργείους και ιδιαίτερα με δαπάνες του Παναργειακού Συλλόγου "ΔΑΝΑΟΣ" που βρίσκεται στην Ατλάντα της Αμερικής