Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου 2010

Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Άνω Σπαρτιάς Φθιώτιδας

Ηγουμ. Χριστονύμφη Τσολάτη (μον.1)
Ένα χιλιόμετρο από τό χωριό Σπαρτιά στίς πλαγιές ενός γραφικού λόφου είναι κτισμένο τό μικρό Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής. Η πρώτη θέση του ήταν νοτιότερα στή θέση "Μετόχι" (12ος η 13ος αιώνας) από τήν οποία μεταφέρθηκε άγνωστο πότε στή θέση "Σκηταριά" όπου ευρίσκεται σήμερα. Έκει βρέθηκαν από τυχαίες ανασκαφές κιβωτιόσχημοι τάφοι των ελληνιστικών χρόνων μέ κτερίσματα καί οστά. Τό καθολικό είναι σταυροειδούς βυζαντινού ρυθμού μετά τρούλλου.
Η αρχαία εικόνα της Αγίας Παρασκευής είχε τήν ένδειξη 810 καί ήταν τό πολυτιμώτερο κειμήλιο της Μονής. Δυστυχώς όμως τό Μάρτιο του 1979 εκλάπη από αγνώστους. Τό Μοναστήρι είχε μεγάλη περιουσία, η οποία μετά τή διάλυσή του υπήχθη στήν ενορία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σπαρτιάς. Είχε "αροτριώντα βόδια, μελίσσια, αιγοπρόβατα". Τό αρχείο της ιστορικής Μονής πήρε μαζί του φεύγοντας γιά τό Άγιο Όρος ο τελευταίος μοναχός Γερμανός. Τά έγγραφα πού αφορούν τή Μονή υπάρχουν στά Γενικά Αρχεία του Κράτους. Ιδιαίτερη ευλάβεια πρός τήν Αγία Παρασκευή επιδεικνύουν οι κάτοικοι της Σπαρτιάς, οι οποίοι επιμελούνται του εξωραϊσμου της.
Εορτάζει τήν 26η Ιουλίου.