Το θυσιαστήριο του ελεήμονος «ιερέως» δεν το έκτισε κανένας ονομαστός αρχιτέκτων, όπως ο Βεσελεήλ στην Παλαιά Διαθήκη, ούτε κάποιος μεγάλος τεχνίτης αλλά ο ίδιος ο Θεός με ύλη λαμπρότερη από τον ουρανό. Το έκτισε με ψυχές λογικές.
Στα άγια των αγίων μπαίνει ο ιερεύς για να προσφέρει την ιερατική θυσία. Και ο ελεήμων μπαίνει στον ιερώτερο χώρο, όπου υπάρχει μόνο ο Θεός. Στην προσωπικότητα του ανθρώπου, στην εικόνα του Θεού!
Ο ιερεύς καλύπτεται με παραπετάσματα, όταν θυσιάζει. Ο ελεήμων αντίθετα θυσιάζει δημόσια κι όμως η θυσία του αυτή είναι πιο φρικτή. Διότι αν κάνεις την ελεημοσύνη με μοναδικό κίνητρο τι θέλει ο Θεός και για τον Θεό, τότε, ακόμη κι αν σε είδε ολόκληρη η οικουμένη, εν τούτοις η πράξη σου έγινε εντελώς μυστικά και δεν σε είδε κανείς.
Αυτό το θυσιαστήριο αποτελείται από τα ίδια τα μέλη του Χριστού και το σώμα του Κυρίου γίνεται θυσιαστήριο. Σεβάσου το. Στο ανθρώπινο σώμα θυσιάζοντας είναι σαν να θυσιάζεις στο ιερό σώμα του Κυρίου. Αυτό το θυσιαστήριο είναι πιο φρικτό ακόμη και από το τωρινό (το χριστιανικό), όχι μόνο από το προχριστιανικό (της Π.Δ.). Μη απορείτε γι’ αυτό που σας λέγω. Το τωρινό θυσιαστήριο είναι θαυμαστό εξ αιτίας της θυσίας που γίνεται επάνω του. Το θυσιαστήριο του ελεήμονος δεν είναι θαυμαστό γι’ αυτό μόνο, αλλά και γιατί αποτελείται από την ίδια τη θυσία αυτή. Συνεπώς ασχέτως που είσαι λαϊκός έχεις πιο φρικτό θυσιαστήριο. Κι όμως ενώ σέβεσαι το θυσιαστήριο του χριστιανικού ναού, γιατί δέχεται το σώμα του Χριστού, συμπεριφέρεσαι περιφρονητικά σ’ αυτόν που είναι το ίδιο το σώμα του Χριστού και τον βλέπεις με αδιαφορία να χάνεται.
Αυτό το θυσιαστήριο, εν αντιθέσει με το θυσιαστήριο του ναού που είναι σε ορισμένα μόνο μέρη, βρίσκεται παντού και μπορείς να κάνεις θυσία συνεχώς· ενώ στο άλλο μόνο μια φορά την ημέρα μπορεί να λειτουργήσει ο ιερεύς.
Ναι στην ελεημοσύνη γίνεται ιερατική θυσία. Επικαλείται ο ελεήμων το Άγιο Πνεύμα όχι με λόγια αλλά με πράξεις. Τίποτα δεν διατηρεί και δεν ανάβει περισσότερο τη φωτιά του Πνεύματος, όσο αυτό το λάδι, αν χύνεται άφθονο.
Στο θυσιαστήριο αυτό δεν υπάρχουν κάρβουνα και θυμίαμα και ωραίες ευωδίες. Κι όμως αναπέμπει δόξα και ευχαριστία συνεχώς προς το Θεό. «Αι ευχαί σου και αι ελεημοσύναι σου ανέβησαν ενώπιον του Θεού (Πραξ. 10,4) είπε άγγελος στον ειδωλολάτρη, Ρωμαίο αξιωματικό Κορνήλιο, που προσευχόταν και ελεούσε συνεχώς. Ο Κορνήλιος ήταν ειδωλολάτρης, διότι δεν είχε την ευκαιρία να γνωρίσει τον αληθινό Θεό, αλλά ήταν ευσεβής και φοβούνταν τον Θεό, αν και δεν είχε την διδαχή και την καθοδήγηση της Παλαιάς Διαθήκης. Γι’ αυτό και η θυσία του ανέβηκε στον ουρανό. Να η αξία της ελεημοσύνης. (Διασκευή από Ε.Π.Ε., Χρυσοστόμου έργα, 19,526 και εξής).
Η ελεημοσύνη όταν ξεχύνεται απλόχερα εξαφανίζει σαν φωτιά τ’ αμαρτήματα και μας καθιστά δικαίους. Γι’ αυτό ας μη δίνουμε με τσιγγουνιά. Ας μιμούμαστε το σποριά που δεν λυπάται τον σπόρο, αντίθετα τον σκορπίζει απλόχερα για να λάβει πλούσιο καρπό.
Δεν βλέπεις πόσα δίνουν άλλοι στους μίμους και τις πόρνες. Δώσε στο Χριστό τα μισά απ’ όσα δίνουν εκείνοι στους χορευτές του δρόμου. Δώσε εσύ στους πεινασμένους τόσα, όσα από εγωισμό δίνουν εκείνοι στους θεατρίνους. Εκείνοι καλύπτουν με άφθονο χρυσό το σώμα των πορνών, και συ δεν καλύπτεις ούτε μ’ ένα φθηνό ρούχο τη σάρκα του Χριστού, αν και τη βλέπεις γυμνή. Ποιας συγγνώμης είναι αυτό άξιο, πόσης τιμωρίας δεν είναι άξιο, όταν εκείνος προσφέρει τόσα πράγματα στη γυναίκα που τον καταστρέφει και τον ντροπιάζει, ενώ εσύ δεν προσφέρει σχεδόν τίποτα σ’ εκείνον που σε σώζει και σε κάνει εκλεκτό; Αλλά ξοδεύοντας για την κοιλιά σου βέβαια και για να μεθάς και για να κάνεις ασωτείες, δε σκέφτεσαι καθόλου τη φτώχεια· αν όμως χρειασθεί να βοηθήσεις φτωχό, γίνεσαι φτωχότερος απ’ όλους. Και τρέφοντας βέβαια παράσιτους και κόλακες, σαν να δαπανάς από πηγές, τόσο πολύ χαίρεσαι· όταν όμως συναντήσεις φτωχό, τότε σε κυριεύει ο φόβος μη γίνεις φτωχός (ενθ. ανωτ. σ. 507).
Η ελεημοσύνη είναι σπουδαιότερο πράγμα από το ν’ ανασταίνει κανείς νεκρούς. Γιατί είναι πολύ πιο σπουδαίο να δώσεις τροφή στον πεινασμένο Χριστό από το ν’ αναστήσεις νεκρούς στο όνομα του Χριστού. Στην πρώτη περίπτωση εσύ ευεργετείς τον Χριστό, στην δεύτερη ο Χριστός εσένα. Και αμείβεται κανείς όταν ευεργετεί και όχι όταν τον ευεργετούν. Στην περίπτωση αυτή, αν δηλαδή κάνεις θαύματα, εσύ οφείλεις στον Θεό· ενώ στην περίπτωση της ελεημοσύνης σου οφείλει ο Θεός (ενθ’ ανωτ. σ. 447).
