Πολλοί άνθρωποι λένε ψέματα και ανακρίβειες. Βεβαιώνουν ανύπαρκτα περιστατικά ή παρουσιάζουν τα γεγονότα τελείως διαφορετικά απ' ό,τι έγιναν. Και λένε ψέματα. Άλλοι το κάνουν για αστείο, άλλοι για να σκεπάσουν κάτι κακό πού έκαναν. Υπάρχουν γονείς πού λένε στα παιδιά τους να πουν σε κάποιον πού τούς ζητεί στο τηλέφωνο ότι απουσιάζουν από το σπίτι. Γίνονται οι ίδιοι δάσκαλοι του ψεύδους στα παιδιά τους. Υπάρχουν άλλοι πού λένε ψέματα, για να καλύψουν κάποιον φίλο τους. Λησμονούν το σοφότατο γνωμικό: «Φίλος μέν Πλάτων, φιλτάτη δέ ή αλήθεια».
Όλοι αυτοί αγνοούν τελείως τον θείο λόγο της Γραφής: «Μή ψεύδεσθε εις αλλήλους» (Κολασ. γ' 9). Αγνοούν ότι ή ψευδολογία είναι αμαρτία, πού μας εκθέτει ενώπιον του Θεού και ενώπιον των ανθρώπων. «Βδέλυγμα Κυρίω χείλη ψευδή», σαλπίζει το ιερό βιβλίο των Παροιμιών (ιβ' 22). Είναι σιχαμερά μπροστά στον Θεό τα χείλη πού ψεύδονται.
Αλλά όπως ό άγιος Θεός, έτσι και οι άνθρωποι βδελύσσονται τούς ψευδολόγους. Όταν αντιληφθούν ότι λένε ψέματα οι άνθρωποι με τούς οποίους συναναστρέφονται, δεν τούς εμπιστεύονται πλέον και δεν τούς θέλουν κοντά τους.
Οι ψευδολόγοι νομίζουν ότι κερδίζουν, ενώ χάνουν. Νομίζουν ότι σκεπάζουν το κακό πού έκαναν, ενώ αργά ή γρήγορα αυτό ξεσκεπάζεται. Αλλά και αν δεν αποκαλυφθούν αμέσως τα ψέματα πού λένε, την ήμερα της Κρίσεως όμως όλα θα βγουν στην επιφάνεια. Όποια εντροπή τότε για τούς ανθρώπους πού δεν αγαπούν την αλήθεια!
Οι ψευδολόγοι μόνον προσωρινά οφέλη καρπούνται από τα ψέματα πού λένε. Γι' αυτό λέει ό λαός: «Ό ψεύτης και ό κλέφτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται». Για την ακρίβεια δεν χαίρονται ποτέ. Διότι πίνουν πολλά πικρά ποτήρια από την ένοχη συνείδησή τους.
Επίσης οι ψευδολόγοι είναι εκτεθειμένοι και απέναντι του νόμου τού Κράτους. Αλλά και αν δεν πέσουν στα χέρια της δικαιοσύνης, από τη δικαία Κρίσι του Θεού δεν θα μπορέσουν να ξεφύγουν.
Ελεεινός και ταλαίπωρος ό άνθρωπος πού λέει ψέματα, διότι εξομοιώνεται με τον διάβολο, πού είναι ψεύτης και πατέρας του ψεύδους. Ό διάβολος «ψεύστης εστί και ό πατήρ αυτού», μας είπε ό Κύριος (\ω. η' 44).
Το θέλημα του Θεού είναι να μη ψευδώμεθα, αλλά να λέμε πάντοτε την αλήθεια και μόνο την αλήθεια. Στην οικογένεια μας, στον χώρο της εργασίας μας, στις συναλλαγές μας, παντού. Είναι ωραίο και θεάρεστο σε όλους τούς ανθρώπους, σε μικρούς και σε μεγάλους, σε απλοϊκούς και σε μορφωμένους, να λέμε πάντοτε την αλήθεια. Δεν έχουμε δικαίωμα να τούς ξεγελούμε με ψέματα ούτε να νοθεύουμε διάφορα προϊόντα και κατόπιν να τα διαφημίζουμε ως τα καλύτερα, ούτε να παραποιούμε γεγονότα, ούτε να πλαστογραφούμε έγγραφα, ούτε να σκεπάζουμε τυχόν σφάλματα μας. Αλλά με θάρρος και ταπείνωση να αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεων μας, οτιδήποτε κι αν μας κοστίζει. Είναι προτιμότερο να πούμε την αλήθεια, έστω κι αν τιμωρηθούμε για κάτι πού φταίξαμε, παρά να πούμε ψέματα και να γίνουμε ένοχοι ενώπιον του Θεού και αναξιόπιστοι ενώπιον των ανθρώπων.
Μακάριος και πανευτυχής είναι ό άνθρωπος πού λέει την αλήθεια, διότι μιμείται τον Θεό της αληθείας, πού διακηρύσσει: «Έγώ ειμί ή αλήθεια» (Ιω. ιδ' 6). Ό άνθρωπος πού λέει την αλήθεια είναι ευάρεστος στον Θεό και ωφέλιμος στους ανθρώπους. Συνεπής στις υποχρεώσεις του, τίμιος σε κάθε δοσοληψία του, προσεκτικός στην εργασία του. Δεν γνωρίζει την άπατη, δεν αγαπά την υποκρισία, είναι στολισμένος με κάθε καλό έργο και ζει με κάθε αρετή, γράφει ό όσιος Έφραίμ ό Σύρος. Επί πλέον ελκύει πλουσία την Χάρι και την ευλογία του Θεού, έχει ειρήνη στην ψυχή του και είναι αναπαυμένος.
Ό Κύριος στην «επί του όρους ομιλία» του διδάσκει σαφέστατα να είναι ό λόγος μας «ναι» όταν πράγματι είναι «ναι», και «όχι» όταν πράγματι είναι «όχι». «"Εστω ό λόγος υμών ναι ναι, ου ου». Το επί πλέον από αυτά είναι από τον πονηρό διάβολο, τον πρώτο επινοητή και πατέρα του ψεύδους. «Το δέ περισσόν τούτων έκ του πονηρού εστίν» (Ματθ. ε' 37). Ή αλήθεια μας καλύπτει και μας ασφαλίζει πλήρως. Δεν χρειάζεται να λέμε ή να κάνουμε κάτι περισσότερο. Μη θολώνουμε τα νερά.
Ποτέ λοιπόν ψέματα, αλλά να έχουμε την αλήθεια οδηγό στή ζωή μας! Επίσης να μάθουμε και στα παιδιά μας να λένε πάντα την αλήθεια, δίνοντας έμεΐς πρώτοι το καλό παράδειγμα. «Άεί δει έθίζειν τούς παίδας τ' αληθή λέγειν», διδάσκει ό Πλούταρχος, ό όποιος, παρ' όλο πού δεν ήταν Χριστιανός, θεωρείται άριστος παιδαγωγός.
Μάθε μας, Κύριε, να λέμε πάντοτε την αλήθεια, Σύ πού είσαι ή Αλήθεια και για την αλήθεια έθυσιάσθης.