Ο νεομάρτυς Ζαχαρίας

Αυτός ο νέος αθλητής ήταν από την επαρχία της Άρτας. Τούρκεψε όμως και αρνήθηκε τον Χριστό σε νεαρή ηλικία, αργότερα δε μετακόμισε στην Πάτρα όπου εξασκούσε το επάγγελμα του γουναρά. Διαβάζοντας όμως το βιβλίο «αμαρτωλών σωτηρία»,ήλθε σε άκρα μετάνοια και ζήτησε την βοήθεια έμπειρου πνευματικού. Αυτός για να τον δοκιμάσει για την σταθερότητα του, του συνέστησε επί 40 ημέρες να κλειστεί στο εργαστήριό του προσευχόμενος και νηστεύων. Στις 20 ημέρες όμως ζητά από τον πνευματικό του να του δώσει ευλογία, να ομολογήσει την πίστη του. Παρά τις προσπάθειες του πνευματικού του να τον σώσει από τα μελλούμενα δεινά, αυτός υπήρξε αμετάπειστος. Πώλησε όλα τα υπάρχοντά του και πηγαίνοντας σε κάποιον κριτή, του δήλωσε την πίστη του στον Χριστό και την Ορθοδοξία. Οι Τούρκοι πλέον, όταν διαπίστωσαν το αμετάθετο της γνώμης του, τον φυλάκισαν και τρεις φορές την ημέρα τον ράβδιζαν αυστηρώς, ώστε ή να επανέλθει στην πίστη τους ή να ξεψυχήσει βασανιζόμενος. Τελικώς από τα διαρκή και απάνθρωπα βασανιστήρια ο μάρτυς ξεψύχησε, μα παρευθύς ,ώ του θαύματος, γέμισε όλη η φυλακή από άρρητη ευωδία.
Οι εξουσιαστές στην συνέχεια δεν έδωσαν το σώμα του αγίου για ταφή, λέγοντας ότι ο αποθανών περιέπαιξε και τις δύο θρησκείες. Προστάζουν λοιπόν να τον ρίξουν σε κάποιο ξηροπήγαδο . Ο Άγιος συρόμενος στους δρόμους, πάντοτε ανάσκελα βρισκόταν με τις αγκάλες ανοιχτές. Μα και στο ξηροπήγαδο που τον έριξαν, βρέθηκε κάτω στα γόνατα, όρθιος. Τη νύκτα φως φάνηκε, από το βάθος του πηγαδιού. Βλέποντας αυτά οι Τούρκοι σφάλισαν το πηγάδι και έτσι παρέμεινε εκεί ο Άγιος, μέχρι σήμερα.
Στον περιβάλλοντα χώρο της Ιεράς Μονής Κάτω Παναγιάς Άρτας κτίστηκε το 1990, με τις ενέργειες της μακαριστής καθηγουμένης Αγνής Παπαδημητρίου, ναΐσκος προς τιμήν του Αγίου μέσα στον οποίο τοποθετήθηκε και η παλαιότερη (18 ου ) αιώνα εικόνα του και όπου τελείται πανηγυρικά η μνήμη του στις 20 Ιανουαρίου.

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ

Ήχος δ΄. Ταχύ προκατάλαβε
Της Άρτης αγλάϊσμα, και Νεομάρτυς κλεινός, εν Πάτραις ως ήθλησας, υπέρ Χριστού του Θεού, εδείχθης μακάριε` συ γαρ τον τρώσαντά σε,καθελών δι αγώνων, γέρας εδέξω θείον, Αθλητά Ζαχαρία, πρεσβεύων υπέρ πάντων ημών, των ευφημούντων σε.

ΕΤΕΡΟΝ ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ

Ήχος πλάγιος α`. Τον Συνάναρχον Λόγον.
Τον πανεύφημον μάρτυν Χριστού υμνήσωμεν, Ζαχαρίαν τον νέον, Άρτης το βλάστημα, ότι ενήθλησε στερρώς υπέρ της πίστεως Χριστού και ανόμων ταις χερσί, ραβδισθείς και τανυσθείς, μαρτύριον ανεδέχθη. Τελειωθείς δε εν Πάτραις Χριστώ πρεσβεύει του σωθήναι ημάς.