Επί Διοκλητιανού και Μαξιμιανού ο Άγιος φυλακίστηκε, αλλά συνέχισε το έργο του ακόμα και στη φυλακή. Όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος έγινε αυτοκράτορας, ο Αγ. Νικόλαος απεκαταστάθη και έδωσε σκληρότατο αγώνα εναντίον της αίρεσης του Αρειανισμού. Ήταν δε τέτοιο ο πόθος του να σταματήσει την αίρεση του Άρειου ώστε, όταν κατά την διάρκεια της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου ήλθε πρόσωπο προς πρόσωπο με τον Άρειο, τον χαστούκισε και η πράξη του αυτή τον οδήγησε στη φυλακή, όπου όμως ο Κύριος με την εμφάνιση του μαζί με την Παναγία στο κελί του τον ενδυνάμωσαν και του έδωσαν τα άμφια του. Όταν μαθεύτηκε αυτό το θαυμαστό γεγονός , ο αυτοκράτορας τον αποφυλάκισε.
Πλήθος θαυμάτων μαρτυρούνται για τον Άγιο Νικόλαο. Έτσι, όταν ο Άγιος πέθανε, το ποίμνιό του φύλαξε τα οστά του σε ναό των Μύρων και αποτελούσαν ιδιαίτερη ευλογία. Οι Σταυροφόροι το 1087 μ.Χ. τα μετέφεραν στο Μπάρι της Ιταλίας, όπου και βρίσκονται μέχρι σήμερα.
Ο Άγιος Νικόλαος είναι ιδιαίτερα αγαπητός τόσο στον Ορθόδοξο όσο και στον Καθολικό κόσμο.
Απολυτίκιο Αγ. Νικολάου
Ήχος δ'
Κανόνα Πίστεως και εικόνα πραότητας, εγκράτειας Διδάσκαλον, άνεδειξέ σε τη ποίμνη σου, ή των πραγμάτων αλήθεια δια τούτο εκτήσω τη ταπεινώσει τα υψηλά, τη πτωχεία τα πλούσια, Πάτερ Ίεράρχα Νίκολαέ, πρέσβευε Χριστώ τω θεώ, σωθήναι τάς ψυχάς ημών.
Ήχος γ
Εν τοις Μύροις, Άγιε, Ιερουργός ανεδείχθης, του Χριστού γαρ Όσιε, το Ευαγγέλιον πληρώσας, έθηκας την ψυχήν σου υπέρ λαού σου, έσωσας τους αθώους εκ του θανάτου, δια τούτο ηγιάσθης, ως μέγας μύστης, θεού της Χάριτος.
Ορφανών προστάτην σε και χηρών, πεινώντων τροφέα, πενομένων τε πλουτιστήν, αιχμαλώτων ρύστην, πλεόντων τε σωτήρα, κεκτήμεθα παμμάκαρ, σοφέ Νικόλαε.
