Ο Άγιος Αναστάσιος γεννήθηκε στο χωριό Ραχήζ της Περσίας, της επαρχίας Ρασνουνί. Ονομαζόταν Μαγουνδάτ, ήταν υιός του μάγου Μαβ και υπηρέτησε στο στρατό επί των ημερών του βασιλέως Χοσρόη του Β (590-628 μ.Χ.), ο οποίος κατέλαβε τα Ιεροσόλυμα και μετέφερε στη χώρα του τον Τίμιο Σταυρό (614 μ.Χ.). Τότε ο Μαγουνδάτ θέλησε να μάθει, αφού άκουσε περί αυτού και των επιτελουμένων θαυμάτων, γιατί οι Χριστιανοί τιμούσαν αυτόν. Έτσι, αφού διδάχθηκε από κάποιον πιστό ότι με τον σταυρικό θάνατο του Κυρίου λυτρώθηκε το γένος των ανθρώπων, πίστεψε στον Χριστό. Έπειτα, συμμετέχοντας στην εκστρατεία των Περσών κατά της Κωνσταντινουπόλεως, βρέθηκε στη Χαλκηδόνα. Κατά την διαμονή του εκεί, αφού πληροφορήθηκε ότι ο Ηράκλειος κατατρόπωσε τους Πέρσες, πήγε στην Ιεράπολη και από εκεί στα Ιεροσόλυμα όπου βαπτίσθηκε υπό του Πατριάρχη Μοδέστου, προς τον οποίο τον οδήγησε ο ιερεύς του πανίερου Ναού της Αναστάσεως και έλαβε το όνομα Αναστάσιος. Στην συνέχεια εκάρη μοναχός στη μονή του Αββά Ιουστίνου ή κατ άλλους στη μονή του Αγίου Σάββα. Μετά από επταετή άσκηση και διαβάζοντας καθημερινά τους βίους των Αγίων και τα μαρτύριά τους, τους ζήλεψε και προσευχόταν να αξιωθεί το μαρτυρικό τέλος αυτών. Έτσι, όταν κατά την παραχώρηση του Κυρίου, είδε σε όνειρο ότι ανέβηκε στο όρος Κυρίου και στάθηκε στον άγιο τόπο Αυτού και εκεί ήπιε ένα χρυσό ποτήρι γεμάτο κρασί, θεώρησε ότι σκιαγραφόταν το μέλλον και το μαρτύριό του. Γι αυτό, γονυπετής και ένδακρυς, ζήτησε την ευχή του προεστώτος ιερέως της μονής για τη μακάρια αποδημία του, δηλαδή την πορεία του προς το μαρτύριο. Αφού κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων κατευθύνθηκε προς την Διόσπολη, για να προσευχηθεί στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο και έφθασε στην Καισάρεια της Παλαιστίνης. Εκεί, όταν είδε κάποιους μάγους ομοεθνείς του, έλεγξε και χλεύασε τα σοφίσματα και την ασέβειά τους. Τότε εκείνοι τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον άρχοντα Μαρζαβανά. Ο άρχοντας διέταξε να αφεθεί ελεύθερος, αρκεί να αρνηθεί τον Χριστό ενώπιον ενός μόνο προσώπου.
Όμως ο Αναστάσιος με πνευματική ανδρεία απάντησε: «Μη δώη μοι ο Θεός της αγαπήσεως εκπεσείν του Χριστού μου». Ο Μαρζαβανάς θύμωσε και έδωσε εντολή να μεταφέρει βαριές πέτρες χωρίς καμιά ανάπαυλα. Τα βασανιστήρια συνεχίστηκαν μέχρι που οδηγήθηκε ενώπιον του βασιλέως των Περσών Χοσρόη. Αλλά και μπροστά στον βασιλιά δεν φοβήθηκε. Τον κτύπησαν αλύπητα, μέχρι θανάτου, με ραβδιά. Το μαρτύριο ήταν καθημερινό. Στο τέλος τον κρέμασαν από το ένα χέρι και διά βρόχου τον έπνιξαν και απέκοψαν την κεφαλή αυτού. Το μαρτύριό του έγινε το 628 μ.Χ. με άλλους 70 Χριστιανούς Μάρτυρες. Η Σύναξη του Αγίου ετελείτο στο Μαρτύριό του, που βρισκόταν εντός του Αγίου Φιλήμονος, στο Στρατήγιο.Απολυτίκιο. Ηχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Την πλάνην αφέμενος, την των Περσών νουνεχώς, τη πίστει προσέδραμες, τη του Χρίστου ευσεβώς, σοφέ Αναστάσιε, όθεν και εν ασκήσει, διαπρέψας ενθέως, ήθλησας υπέρ φύσιν, και τον όφιν καθείλες διό διπλώ στεφάνω, θεόθεν εστεφάνωσαι.
Κοντάκιον. Ήχος α . Χορός αγγελικός.
Τον θείον Μαθητήν, και συνέκδημον Παύλου, Τιμόθεον πιστοί, ανυμνήσωμεν πάντες, συν τούτω γεραίροντες, τον σοφόν Αναστάσιον, τον εκλάμψαντα, εκ της Περσίδος ως άστρον, και ελαύνοντα, τα ψυχικά ημών πάθη, και νόσους του σώματος.
