Τώρα που η Εκκλησία μας καλεί για να εισέλθουμε στην περίοδο της αγίας και μεγάλης Τεσσαρακοστής ας εντείνουμε τον καλό αγώνα της νηστείας και όλων των άλλων αρετών. Ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει την διαχρονική αξία της νηστείας λέγοντας τα εξής χαρακτηριστικά:
''Να σέβεσαι την αρχαιότητα της εντολής της νηστείας. Η νηστεία νομοθετήθηκε στον Παράδεισο της Εδέμ. Έχει την ίδια ηλικία με την ανθρωπότητα. Η πρώτη εντολή που έλαβε ο Αδάμ από τον θεό ήταν: Να μη φάγετε από τους καρπούς του δένδρου της γνώσεως του καλού και του κακού. Αυτή δε η εντολή, το «ου φάγεσθαι» δηλαδή, είναι νομοθεσία νηστείας και εγκράτειας. Αν είχε νηστέψει τότε η Εύα και δεν έτρωγε εκείνο τον καρπό δε θα χρειαζόμασταν τώρα αυτή τη νηστεία. Διότι, όπως λέει η Αγία Γραφή, «δεν έχουν ανάγκη ιατρού, αυτοί που είναι υγιείς και δυνατοί, αλλά αυτοί που είναι άρρωστοι»
Αρρωστήσαμε εξαιτίας της αμαρτίας, ας θεραπευτούμε δια της μετανοίας, μετάνοια όμως χωρίς νηστεία είναι αργή και άκαρπη...
Επειδή δεν νηστεύσαμε τότε ξεπέσαμε, διωχθήκαμε από τον παράδεισο, ας νηστεύσουμε λοιπόν για να επιστρέψουμε σ' αυτόν...Η νηστεία ανυψώνει στον ουρανό την προσευχή, γίνεται κατά κάποιο τρόπο φτερό της προσευχής στην πορεία της προς τα άνω, προς τα ουράνια σκηνώματα. Η νηστεία είναι πρόοδος για τις οικογένειες, είναι μητέρα της υγείας, παιδαγωγός της νεότητας και στολισμός των γερόντων, καλή συνοδοιπόρος αυτών που οδοιπορούν και συγκάτοικος που ασφαλίζει αυτούς που κατοικούν στο ίδιο σπίτι. Δεν υποπτεύεται ο άνδρας κίνδυνο για τη συζυγία του, όταν βλέπει τη γυναίκα του να ζει νηστεύοντας. Ούτε λιώνει από ζήλια η γυναίκα, όταν βλέπει τον άνδρα της να τιμά και να τηρεί τη νηστεία. Η νηστεία είναι όπλο στη μάχη εναντίον των δαιμόνων...
Και βέβαια δεν πρέπει να θεωρείς και να προσδιορίζεις το αγαθό της νηστείας μόνο από την αποχή από τα φαγητά. Γιατί αληθινή νηστεία είναι αποξένωση από τις κακίες και τις αμαρτίες.''
''Να σέβεσαι την αρχαιότητα της εντολής της νηστείας. Η νηστεία νομοθετήθηκε στον Παράδεισο της Εδέμ. Έχει την ίδια ηλικία με την ανθρωπότητα. Η πρώτη εντολή που έλαβε ο Αδάμ από τον θεό ήταν: Να μη φάγετε από τους καρπούς του δένδρου της γνώσεως του καλού και του κακού. Αυτή δε η εντολή, το «ου φάγεσθαι» δηλαδή, είναι νομοθεσία νηστείας και εγκράτειας. Αν είχε νηστέψει τότε η Εύα και δεν έτρωγε εκείνο τον καρπό δε θα χρειαζόμασταν τώρα αυτή τη νηστεία. Διότι, όπως λέει η Αγία Γραφή, «δεν έχουν ανάγκη ιατρού, αυτοί που είναι υγιείς και δυνατοί, αλλά αυτοί που είναι άρρωστοι»
Αρρωστήσαμε εξαιτίας της αμαρτίας, ας θεραπευτούμε δια της μετανοίας, μετάνοια όμως χωρίς νηστεία είναι αργή και άκαρπη...
Επειδή δεν νηστεύσαμε τότε ξεπέσαμε, διωχθήκαμε από τον παράδεισο, ας νηστεύσουμε λοιπόν για να επιστρέψουμε σ' αυτόν...Η νηστεία ανυψώνει στον ουρανό την προσευχή, γίνεται κατά κάποιο τρόπο φτερό της προσευχής στην πορεία της προς τα άνω, προς τα ουράνια σκηνώματα. Η νηστεία είναι πρόοδος για τις οικογένειες, είναι μητέρα της υγείας, παιδαγωγός της νεότητας και στολισμός των γερόντων, καλή συνοδοιπόρος αυτών που οδοιπορούν και συγκάτοικος που ασφαλίζει αυτούς που κατοικούν στο ίδιο σπίτι. Δεν υποπτεύεται ο άνδρας κίνδυνο για τη συζυγία του, όταν βλέπει τη γυναίκα του να ζει νηστεύοντας. Ούτε λιώνει από ζήλια η γυναίκα, όταν βλέπει τον άνδρα της να τιμά και να τηρεί τη νηστεία. Η νηστεία είναι όπλο στη μάχη εναντίον των δαιμόνων...
Και βέβαια δεν πρέπει να θεωρείς και να προσδιορίζεις το αγαθό της νηστείας μόνο από την αποχή από τα φαγητά. Γιατί αληθινή νηστεία είναι αποξένωση από τις κακίες και τις αμαρτίες.''