Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς.

Οι αποφάσεις του Λέοντα Γ’ του Ίσαυρου και του Κωνσταντίνου Ε’ του Κοπρώνυμου να απαγορεύουν τη λατρεία των εικόνων και να υποχρεώνουν τους μοναχούς να υπηρετούν στο στρατό, προκάλεσε αναταραχή στους κληρικούς και στο λαό.
Έτσι δημιουργήθηκαν δύο παρατάξεις: οι εικονομάχοι και οι εικονολάτρες, που υποστήριζαν με φανατισμό τις απόψεις τους.

Στη διάρκεια της σύγκρουσης μεταξύ των δύο παρατάξεων πολλοί έχασαν τη ζωή τους, ενώ καταστράφηκαν πολλά έργα τέχνης.

Οι σχέσεις με τη Δυτική εκκλησία διαταράχθηκαν και ο Λέων Γ’ έχασε μεγάλο μέρος από τη δόξα του για τη νίκη του εναντίον των Αράβων.

Αυτή η θρησκευτική έριδα που κράτησε από το 726 ως το 843 και διαίρεσε τους Βυζαντινούς σε δύο παρατάξεις, ονομάστηκε εικονομαχία.

Η εικονομαχία διακρίνεται σε δύο περιόδους. Η πρώτη αρχίζει το 726 και τελειώνει το 787 με την Ζ’ οικουμενική σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στη Νίκαια και συγκάλεσε η Ειρήνη η Αθηναία, μητέρα του ανήλικου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΣΤ’ και αναστήλωσε τις εικόνες.

Η δεύτερη περίοδος αρχίζει το 815 και τελειώνει το 843 με την τοπική σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη που συγκάλεσε η Θεοδώρα,

μητέρα του ανήλικου επίσης αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ’ του Μέθυσου που επανέφερε σε ισχύ τις αποφάσεις της Ζ’ οικουμενικής συνόδου και έτσι έγινε η οριστική αναστήλωση των εικόνων, η οποία γιορτάζεται από την εκκλησία μας

την πρώτη Κυριακή των Νηστειών του Πάσχα και ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. Πότε συγκλονίστηκε η αυτοκρατορία από σοβαρές ταραχές και ποιες ήταν οι συνέπειές τους;

Στη διάρκεια του 8ου αιώνα έγιναν σοβαρές ταραχές, οι οποίες δίχασαν τους Βυζαντινούς και έφεραν σε δύσκολη θέση το κράτος. Αιτία ήταν οι αποφάσεις των Ισαύρων αυτοκρατόρων λέοντα Γ’ και Κωνσταντίνου Ε’.

2. Ποιες ήταν οι αποφάσεις των αυτοκρατόρων;

● Να απαγορεύσουν την προσκύνηση και τη λατρεία των εικόνων.

● Να υποχρεώσουν τους μοναχούς και τους κληρικούς να υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους, πριν δεχτούν το ιερατικό τους αξίωμα.

3. Σε ποιες αντιμαχόμενες παρατάξεις χώρισαν το λαό και τους κληρικούς οι αποφάσεις των αυτοκρατόρων;

● Τους εικονομάχους, που στήριζαν τις αποφάσεις του αυτοκράτορα.

● Τους εικονολάτρες, που υπερασπίζονταν τη λατρεία των εικόνων.

4. Πόσο κράτησε αυτός ο διχασμός και ποιες ήταν οι συνέπειές του;

Ο διχασμός αυτός κράτησε έναν περίπου αιώνα και είχε δυσάρεστες συνέπειες για όλους. Στη διάρκειά του πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και άλλοι φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν. Ναοί και μοναστήρια έκλεισαν και πολλές εικόνες, ψηφιδωτά και έργα τέχνης καταστράφηκαν. Διαταράχτηκαν οι σχέσεις ανάμεσα στο Βυζάντιο και τη Δυτική εκκλησία.

5. Ποιες συνέπειες είχε ο διχασμός για τον αυτοκράτορα;

Ο αυτοκράτορας Λέων Γ’, που αντιμετώπισε με επιτυχία τους άραβες κι

έσωσε την Πόλη και την αυτοκρατορία, έχασε μεγάλο μέρος της δόξας του και χρεώθηκε αυτή την αναταραχή, που έβλαψε πολύ το βυζαντινό κράτος.

6. Πώς ονομάστηκε η διαμάχη αυτή;

Η εσωτερική αυτή διαμάχη ονομάστηκε εικονομαχία.

7. Ποιος σταμάτησε την εικονομαχία;

Την εικονομαχία σταμάτησε η Ζ’ οικουμενική σύνοδος, την οποία συγκάλεσε η αυτοκράτειρα Θεοδώρα (843).

8. Τι αποφασίστηκε και έγινε δεκτό από όλους;

Αποφασίστηκε ότι: «κατά την προσκύνηση των εικόνων η λατρεία των πιστών απευθύνεται προς τα εικονιζόμενα ιερά πρόσωπα και όχι προς την ίδια την εικόνα και τα υλικά από τα οποία αυτή είναι φτιαγμένη».

9. Πώς γιορτάζεται το γεγονός αυτό;

Η συμφιλίωση αυτή και η αναστήλωση των εικόνων γιορτάζεται από την εκκλησία μας την πρώτη Κυριακή των νηστειών του Πάσχα και ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας.