Προηγουμένως διετέλεσε και μητροπολίτης Τιβεριουπόλεως και Στρωμνίτσης (12 Οκτωβρίου 1902-22 Ιουλίου 1908). Το κοσμικό του όνομα ήταν Αναστάσιος Αντωνιάδης ή Σαατσόγλου και,κατά μεταγλώττιση δική του,Ωρολογάς.Γεννήθηκε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας το 1864.Ως Ιεροκήρυκας ανήκει στους πρώτους που στο κήρυγμα χρησιμοποίησαν τη δημοτική γλώσσα.Και στις τρεις μητροπόλεις που υπηρέτησε εργάστηκε με ζήλο και επιτυχία για την προάσπιση των εθνικών ελληνικών δικαίων και ιδιαίτερα συνεργάστηκε γι'αυτά με τον μητροπολίτη Δράμας Χρυσόστομο Καλαφάτη (1902-1910),τον κατόπιν εθνομάρτυρα μητροπολίτη Σμύρνης (1910-1922).Στις 12 Οκτωβρίου 1902 χειροτονήθηκε μητροπολίτης στη σπουδαία από εθνικής απόψεως επαρχία Τιβεριουπόλεως και Στρωμνίτσης στην οποία αγωνίστηκε όχι μόνο κατά των τούρκων αλλά ιδιαίτερα εναντίον του βουλγαρικού κομιτάτου,μέλη του οποίου προσπάθησαν,πολλές φορές,να τον δολοφονήσουν (1905).Η τουρκική κυβέρνηση, όταν πληροφορήθηκε την εθνική δράση του Γρηγορίου,ανάγκασε το Οικουμενικό Πατριαρχείο να απομακρύνει τον Γρηγόριο, μεταθέτοντας τον στη νεοσύστατη μητρόπολη Κυδωνιών στις 22 Ιουνίου 1908,όπου ο Γρηγόριος συνέχισε την εθνική του δράση.Το 1918 κατηγορήθηκε από τους Τούρκους για εσχάτη προδοσία,δικάστηκε δύο φορές στο Στρατοδικείο της Σμύρνης,καταδικάστηκε και φυλακίστηκε.Μετά την αποφυλάκιση του (16 Οκτωβρίου 1918) και την κατάληψη των Κυδωνιών από τον ελληνικό στρατό (19 Μαΐου 1919),ο Γρηγόριος δεν απομακρύνθηκε από την επαρχία του,για υποθέσεις της οποίας πολλές φορές ήλθε σε αντίθεση με τον ύπατο αρμοστή στη Σμύρνη Αριστείδη Στεργιάδη. Μετά την αποχώρηση των ελληνικών πολιτικών και στρατιωτικών αρχών από τις Κυδωνιές, ο Γρηγόριος,σε σύσκεψη με τη δημογεροντία,εισηγήθηκε την αναχώρηση των κατοίκων των Κυδωνιών και τη μεταφορά τους στη Μυτιλήνη,για να αποφύγουν τη σφαγή από τους Τούρκους,αλλά δυστυχώς οι υποδείξεις του δεν έγιναν αποδεκτές.Έτσι το δράμα των κατοίκων των Κυδωνιών άρχισε στις 22 Αυγούστου 1922,όταν άτακτος τουρκικός στρατός κατέσφαξε κοντά στην κωμόπολη Φράνελι του Αδραμυττηνού Κόλπου 4.000 Έλληνες κατοίκους των Κυδωνιών.Ο μητροπολίτης Γρηγόριος,παρά τους εξευτελισμούς που υφίστατο από τις τουρκικές αρχές,τις επισκεπτόταν και αγωνιζόταν να σώσει και να θρέψει το ποίμνιο του.Όταν δε στις 15 Σεπτεμβρίου πληροφορήθηκε τη σφαγή του μητροπολίτη Μοσχονησίων Αμβροσίου και των 6.000 κατοίκων τους από τους Τούρκους,ο Γρηγόριος αγωνίστηκε υπεράνθρωπα και κατόρθωσε να συγκατατεθούν οι Τούρκοι να έλθουν ελληνικά πλοία από τη Μυτιλήνη με αμερικανική σημαία και με την εγγύηση του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού και να παραλάβουν 20.000 Έλληνες από τις 35.000 που κατοικούσαν τις Κυδωνιές.Ο Γρηγόριος αρνήθηκε να αναχωρήσει και στις 30 Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν.Στη φυλακή βασανίστηκε φρικτά και στις 3 Οκτωβρίου,μαζί με άλλους Ιερείς και προκρίτους των Κυδωνιών που είχαν επίσης συλληφθεί θανατώθηκε.
Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου 2009
O Άγιος Γρηγόριος ο Εθνοϊρομάρτυρας,Μητροπολίτης Κυδωνιών (22 Ιουλίου 1908 - 3 Οκτωβρίου 1922)
Προηγουμένως διετέλεσε και μητροπολίτης Τιβεριουπόλεως και Στρωμνίτσης (12 Οκτωβρίου 1902-22 Ιουλίου 1908). Το κοσμικό του όνομα ήταν Αναστάσιος Αντωνιάδης ή Σαατσόγλου και,κατά μεταγλώττιση δική του,Ωρολογάς.Γεννήθηκε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας το 1864.Ως Ιεροκήρυκας ανήκει στους πρώτους που στο κήρυγμα χρησιμοποίησαν τη δημοτική γλώσσα.Και στις τρεις μητροπόλεις που υπηρέτησε εργάστηκε με ζήλο και επιτυχία για την προάσπιση των εθνικών ελληνικών δικαίων και ιδιαίτερα συνεργάστηκε γι'αυτά με τον μητροπολίτη Δράμας Χρυσόστομο Καλαφάτη (1902-1910),τον κατόπιν εθνομάρτυρα μητροπολίτη Σμύρνης (1910-1922).Στις 12 Οκτωβρίου 1902 χειροτονήθηκε μητροπολίτης στη σπουδαία από εθνικής απόψεως επαρχία Τιβεριουπόλεως και Στρωμνίτσης στην οποία αγωνίστηκε όχι μόνο κατά των τούρκων αλλά ιδιαίτερα εναντίον του βουλγαρικού κομιτάτου,μέλη του οποίου προσπάθησαν,πολλές φορές,να τον δολοφονήσουν (1905).Η τουρκική κυβέρνηση, όταν πληροφορήθηκε την εθνική δράση του Γρηγορίου,ανάγκασε το Οικουμενικό Πατριαρχείο να απομακρύνει τον Γρηγόριο, μεταθέτοντας τον στη νεοσύστατη μητρόπολη Κυδωνιών στις 22 Ιουνίου 1908,όπου ο Γρηγόριος συνέχισε την εθνική του δράση.Το 1918 κατηγορήθηκε από τους Τούρκους για εσχάτη προδοσία,δικάστηκε δύο φορές στο Στρατοδικείο της Σμύρνης,καταδικάστηκε και φυλακίστηκε.Μετά την αποφυλάκιση του (16 Οκτωβρίου 1918) και την κατάληψη των Κυδωνιών από τον ελληνικό στρατό (19 Μαΐου 1919),ο Γρηγόριος δεν απομακρύνθηκε από την επαρχία του,για υποθέσεις της οποίας πολλές φορές ήλθε σε αντίθεση με τον ύπατο αρμοστή στη Σμύρνη Αριστείδη Στεργιάδη. Μετά την αποχώρηση των ελληνικών πολιτικών και στρατιωτικών αρχών από τις Κυδωνιές, ο Γρηγόριος,σε σύσκεψη με τη δημογεροντία,εισηγήθηκε την αναχώρηση των κατοίκων των Κυδωνιών και τη μεταφορά τους στη Μυτιλήνη,για να αποφύγουν τη σφαγή από τους Τούρκους,αλλά δυστυχώς οι υποδείξεις του δεν έγιναν αποδεκτές.Έτσι το δράμα των κατοίκων των Κυδωνιών άρχισε στις 22 Αυγούστου 1922,όταν άτακτος τουρκικός στρατός κατέσφαξε κοντά στην κωμόπολη Φράνελι του Αδραμυττηνού Κόλπου 4.000 Έλληνες κατοίκους των Κυδωνιών.Ο μητροπολίτης Γρηγόριος,παρά τους εξευτελισμούς που υφίστατο από τις τουρκικές αρχές,τις επισκεπτόταν και αγωνιζόταν να σώσει και να θρέψει το ποίμνιο του.Όταν δε στις 15 Σεπτεμβρίου πληροφορήθηκε τη σφαγή του μητροπολίτη Μοσχονησίων Αμβροσίου και των 6.000 κατοίκων τους από τους Τούρκους,ο Γρηγόριος αγωνίστηκε υπεράνθρωπα και κατόρθωσε να συγκατατεθούν οι Τούρκοι να έλθουν ελληνικά πλοία από τη Μυτιλήνη με αμερικανική σημαία και με την εγγύηση του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού και να παραλάβουν 20.000 Έλληνες από τις 35.000 που κατοικούσαν τις Κυδωνιές.Ο Γρηγόριος αρνήθηκε να αναχωρήσει και στις 30 Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν.Στη φυλακή βασανίστηκε φρικτά και στις 3 Οκτωβρίου,μαζί με άλλους Ιερείς και προκρίτους των Κυδωνιών που είχαν επίσης συλληφθεί θανατώθηκε.
