Ἡ Ὁσία Ὑπομονὴ καταγόταν ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη.Ἦταν ἡ «Ἑλένη ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ πιστὴ Αὐγούστα…»καὶ αὐτοκρατόρισσα Ρωμαίων ἡ Παλαιολογίνα.Ἦταν ἡ σύζυγος τοῦ αὐτοκράτορα Μανουὴλ Β’ τοῦ Παλαιολόγου (1391-1425 μ.Χ.) καὶ μητέρα δύο, στὴ συνέχεια, αὐτοκρατόρων,τοῦ Ἰωάννου Η’ Παλαιολόγου καὶ τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ ΙΑ’ Παλαιολόγου,τοῦ τελευταίου βυζαντινοῦ ἡρωικοῦ ἐθνομάρτυρος αὐτοκράτορα.Ὁ ἱστορικὸς Χρυσολωρᾶς γράφει γιὰ τὸν αὐτοκράτορα Μανουὴλ Β’ καὶ τὴ σύζυγό του Ἑλένη, τὴν μετέπειτα Ὁσία Ὑπομονή:τοὺς διέκρινε «ὁσιότης μὲν εἰς Θεόν,δικαιοσύνη δὲ πρὸς ἀνθρώπους καὶ ἐπὶ πλέον κατοικοῦσε μέσα τους ὁ ἔρως πρὸς τὸν Χριστόν».Ἦταν ἕνα ζεῦγος, ποὺ ἐνῶ περνοῦσε ἀπὸ συνεχεῖς φοβερὲς ἐξωτερικὲς φουρτοῦνες,ὅμως μεταξύ του εἶχε συνευδοκία,δηλαδὴ κάτι περισσότερο ἀπὸ ὁμοφροσύνη καὶ ἀλληλοκατανόηση.Ἦταν «ἁγία Δέσποινα» (=ἁγία ἀρχόντισσα),κατὰ τὸν ἱστορικὸ Γεώργιο Φραντζῆ,«καλὴ κἀγαθὴ ψυχή», κατὰ τὸν Πλήθωνα.Ἦταν στήριγμα τοῦ συζύγου της,διότι εἶχε μεγάλη πίστη καὶ μεγάλη ὑπομονή.Τοὺς υἱούς της τοὺς ἀνέτρεφε μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου,ὥστε νὰ εἶναι πάντοτε μονιασμένοι καὶ στὴν καρδιά τους νὰ βασιλεύει ἡ πίστη καὶ κάθε ἀρετή.Ἀπὸ αὐτοὺς δύο ἔγιναν αὐτοκράτορες,ἀπὸ τοὺς ὁποίους ὁ ἕνας,ὁ Κωνσταντίνος ὁ ΙΑ’,ἔγινε θρύλος καὶ ἔμπνευση στὸ Ἑλληνικὸ Γένος.Τὰ ἄλλα τέσσερα ἔγιναν ἡγεμόνες στὴν Πελοπόννησο καὶ τὴν Θεσσαλονίκη.Ἀπὸ αὐτοὺς οἱ τρεῖς ἔγιναν στὸ τέλος μοναχοί.Οἱ δύο θυγατέρες της σὲ παιδικὴ ἡλικία ἀπεβίωσαν.Ὅταν πέθανε ὁ σύζυγός της,ἡ Ἁγία ἔγινε μοναχὴ σὲ ἕνα μοναστήρι ἔξω ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔλαβε τὸ ὄνομα Ὑπομονή.Μετὰ εἴκοσι πέντε χρόνια μοναχικῆς ζωῆς κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη τὸ 1450 μ.Χ.,τρία χρόνια πρὶν τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως.Ὁ γνωστὸς λόγιος τῆς ἐποχῆς ἐκείνης Γεώργιος Γεμιστός ἢ Πλήθων γράφει γι’ αὐτὴν ὅτι διέθετε «σύνεσιν καὶ τελείαν σοφρωσύνην» σὲ τέτοιο βαθμὸ τελειότητος ποὺ λίγες μοναχὲς τὴν ἔφθαναν.Καὶ πρὶν γίνει μοναχὴ ἀναφέρει ἕνας ἄλλος σύγχρονός της ἦταν τὸ καύχημα γιὰ τὸν ἄνδρα της καὶ τὰ παιδιά της,ἀλλὰ καὶ καύχημα γιὰ τὸν λαὸ τῆς Κωνσταντινουπόλεως.Ὁ Πλήθων γράφει ἀκόμα ὅτι:«Δὲν εἶναι εὔκολο νὰ βρεῖ κανεὶς ὅμοια μ’αὐτὴν γυναίκα,ἀνάμεσα σὲ ἄλλες ποὺ ἔχουν τὰ ἴδια ἀξιώματα,οὔτε ἄλλη μὲ τόσα χαρίσματα καὶ τόσες ἐνάρετες πράξεις».
