Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012

35 παιδάκια του ΠΙΚΠΑ Πεντέλης χρειάζονται παπούτσια και ρούχα

35 παιδάκια από 4 μηνών έως 12 ετών στο ΠΙΚΠΑ Πεντέλης, για υιοθεσία, ζητούν παπούτσια και ρούχα, δείτε τι χρειάζονται ακριβώς στη λίστα.


ΑΝΑΡΡΩΤΗΡΙΟ ΠΕΝΤΕΛΗΣ - ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ


Α/Α Όνομα Ηλικία Νο Παπουτσιού
1. Πέτρος 20 μηνών No 21
2. Βιβή 3,5 ετών No 25
3. Χάρης 2 ετών No 23
4. Νίκος 12 μηνών Νο 20
5. Ραφαήλ 1,5 ετών No 19
6. Παναγιώτης 1,5 ετών No 20
7. Έλλη 2 ετών No 22
8. Νίκος 12 μηνών Νο 18
9. Μυρτώ 2 ετών No 21
10. Αναστασία 2 ετών No 22
11. Γιώργος 8,5 ετών Νο 36
12. Σήφης 6 ετών Νο 30
13. Βαγγέλης 7 ετών Νο 31
14. Αποστόλης 4,5 ετών Νο 24
15. Αλεξάνδρα 9 ετών Νο 29-30
16. Χριστίνα 5,5 ετών Νο 24
17. Σωτήρης 5,5 ετών Νο 30-31
18. Νικόλαος 3 ετών Νο 23
19. Ρεβέκκα 2 ετών Νο 23
20. Αντώνης 2,5 ετών Νο 23
21. Αλέξανδρος 12 ετών Νο 41
22. Γιάννης 10 μηνών
23. Ανδριάννα 11 μηνών
24. Στέλλα-Ρόζα 7 μηνών
25. Ηλίας 11 μηνών
26. Νάντια 9 μηνών
27. Μαρίνος 9 μηνών
28. άρρεν 4 μηνών
29. άρρεν 4 μηνών
30. άρρεν 4 μηνών
31. άρρεν 5 μηνών
32. άρρεν 7 μηνών
33. άρρεν 7 μηνών
34. άρρεν 11 μηνών
35. θήλυ 11 μηνών


ΜΟΝΑΔΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ «ΑΝΑΡΡΩΤΗΡΙΟ ΠΕΝΤΕΛΗΣ» ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΩΡΕΕΣ.


ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ ΚΑΙ ΣΑΜΠΟΥΑΝ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ, ΝΗΠΙΑ, ΠΑΙΔΙΑ
ΤΟΣΤΙΕΡΑ
ΣΕΝΤΟΝΙΑ ΜΕ ΛΑΣΤΙΧΟ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΟΥΝΙΕΣ
ΣΕΝΤΟΝΙΑ ΜΕ ΛΑΣΤΙΧΟ και ΧΩΡΙΣ (ΠΑΙΔΙΚΑ - ΜΟΝΑ)
ΠΑΠΛΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΜΟΝΑ ΚΡΕΒΑΤΙΑ
ΠΑΠΛΩΜΑΤΑ - ΠΑΠΛΩΜΑΤΟΘΗΚΕΣ ΓΙΑ ΚΟΥΝΙΕΣ
ΠΕΤΣΕΤΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΠΑΝΙΟΥ
ΠΙΚΕ ΚΟΥΒΕΡΤΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΚΟΥΝΙΕΣ
ΦΟΡΜΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΑΠΟ 6 ΜΗΝΩΝ ΕΩΣ 12 ΕΤΩΝ
ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ (Νο 20 - 33)
ΚΑΛΤΣΕΣ ΑΠΟ 6 ΜΗΝΩΝ ΕΩΣ 12 ΕΤΩΝ - ΚΑΛΤΣΟΝ
ΚΡΕΜΕΣ ΣΥΓΚΑΜΑΤΟΣ
ΒΑΦΛΙΕΡΑ
ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ DVD
ΡΟΥΧΑ ΕΦΗΒΙΚΑ για αγόρι Νο14-16
ΣΑΛΙΑΡΕΣ
ΜΠΟΛΑΚΙΑ
ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ
ΠΙΠΙΛΕΣ ΚΑΟΥΤΣΟΥΚ «ΤΡΕΙΣ ΤΡΥΠΕΣ»
ΚΟΥΝΙΕΣ ΨΗΛΕΣ ΓΙΑ ΒΡΕΦΗ
ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΠΙΡΟΥΝΑΚΙΑ και ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ
ΦΩΤΙΣΤΙΚΑ ΠΑΙΔΙΚΑ
ΑΝΤΙΟΛΙΣΘΗΤΙΚΑ ΜΠΑΝΙΟΥ
ΚΟΥΤΙΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ - (ΜΕΓΑΛΑ ΜΠΑΟΥΛΑ)
ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΑΛΟΡΙΦΕΡ (30-35 τμ.)
ΧΑΡΤΟΝΙΑ - ΓΡΑΦΙΚΗ ΥΛΗ


Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την υπηρεσία Αναρρωτηρίου (213-2059800 Κα Γουρνάκη Ιωάννα).

Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2012

Η Εορτή της μετακομιδής των Ιερών λειψάνων του ΑΓΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ Αργους.Η ΛΙΤΑΝΕΙΑ

 Πανηγυρικά εορτάζει η πόλη του Άργους την ανάμνηση της επανακομιδής των Ιερών Λειψάνων του πολιούχο της Αγίου Πέτρου επισκόπου Άργους του θαυματουργού. Ήταν 19 Ιανουαρίου του 2008 όταν μετά από πολλές προσπάθειες του Μητροπολίτη Αργολίδος κκ. Ιακώβου ,τελικά κατάφερε και ήρθαν και πάλι στον τόπο τους τα Ιερά Λείψανα του Αγίου Πέτρου, πέρασαν τέσσερα χρόνια και η πόλη του Άργους και η τοπική εκκλησία εορτάζει κάθε χρόνο την εορτή αυτή με κάθε λαμπρότητα. Φέτος στον πανηγυρικό εσπερινό που έγινε χοροστάτησε ο θεοφιλέστατος επίσκοπος Ανδρούσης κ. Θεόκτιστος ,βοηθός επίσκοπος του Μητροπολίτη Σπάρτης κ. Ευσταθίου, παρόντων του μητροπολίτη Αργολίδος κ. Ιακώβου και του θεοφιλεστάτου Επισκόπου Επιδαύρου κ. Καλλινίκου. Στο τέλος του αρχιερατικού εσπερινού ο Θεοφιλέστατος επίσκοπος Ανδρούσης κήρυξε τον θείον λόγο ,ενώ ο Μητροπολίτης Αργολίδας μίλησε για την ιστορία της επανακομιδής των λειψάνων που ξεκίνησαν από τότε που ήρθε ως επίσκοπος στην Αργολίδα. Την όλη προετοιμασία των εορτασμών της εορτής αυτής είχε το εκκλησιαστικό συμβούλιο του καθεδρικού ναού του Αγίου Πέτρου και οι ιερείς πατέρας Γεώργιος Σελλής (πρόεδρος του ΙΣΚΕ) και πατέρας Παναγιώτης Κιντής. Ανήμερα της εορτής τελέσθηκε αρχιερατική θεία λειτουργία χοροστατώντας του Θεοφιλεστάτου επισκόπου Ανδρούσης κ. Θεοκτίστου , παρόντος του Μητροπολίτη Αργολίδας κ. Ιακώβου και του Θεοφιλεστάτου επισκόπου Επιδαύρου κ. Καλλινίκου. Στο τέλος της θείας λειτουργίας διαβάσθηκε το κόλλυβο του Αγίου Πέτρου .Κατόπιν ακολούθησε λιτάνευση των Ιερών λειψάνων πέριξ του Καθεδρικού ναού .Στο διήμερο εορτασμό της ανακομιδής των λειψάνων παρευρέθησαν ο υφ/γος πράσινης ενέργειας κ. Ιωάννης Μανιάτης , ο βουλευτής με την ΝΔ Αργολίδας κ. Ιωάννης Ανδριανός , ο δήμαρχος του δήμου Άργους Μυκηνών κ. Δημήτριος Καμπόσος , οι τοπικές αρχές του δήμου και πλήθος κόσμου .
Read more: http://www.parapolitikaargolida.gr




Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012

Που είναι αφιερωμένη η κάθε ημέρα της εβδομάδας

Αλήθεια πόσοι από εσάς γνωρίζεται που είναι αφιερωμένη η κάθε ημέρα της εβδομάδας;


Η Κυριακή είναι αφιερωμένη στην Ανάσταση του Κυρίου - Παναγία Τριάς ο Θεός ελέησον ημάς.


Η Δευτέρα είναι αφιερωμένη στους Αγίους Ταξιάρχες - Άγιοι Αρχάγγελοι, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.


Η Τρίτη είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή - Βαπτιστά του Χριστού, πρέσβευε υπέρ ημών.


Η Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην Σταύρωση του Κυρίου και στην Υπεραγία Θεοτόκο - Σταυρέ του Χριστού, σώσον με τη δυνάμει σου και Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς.


Η Πέμπτη είναι αφιερωμένη στους Αγίους Αποστόλους και τον Άγιο Νικόλαο - Άγιοι Απόστολοι, πρεσβεύσατε υπέρ ημών και Άγιε Νικόλαε, πρέσβευε υπέρ ημών.


Η Παρασκευή είναι αφιερωμένη στην Σταύρωση του Κυρίου - Σταυρέ του Χριστού, σώσον με τη δυνάμει σου.


Το Σάββατο είναι αφιερωμένο στους Αγίους Πάντες - Άγιοι Πάντες, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.

Ψάχνοντας το θαύμα της καθημερινότητας

Τα Χριστούγεννα μόλις πέρασαν. Ο Χριστός γεννήθηκε στη Βηθλεέμ. Οι άγγελοι δοξολόγησαν και φέτος. Όλος ο ουρανός έζησε το πνευματικό θαύμα της γιορτής.
Κι εμείς; Εμείς συνεχίζουμε να ψάχνουμε για το θαύμα της καθημερινότητας. Κάτι που θα κάνει τις δύσκολες μέρες μας καλύτερες. Ψάχνουμε το θαύμα, αλλά σε λάθος δρόμο!
Γιατί; Γιατί πρέπει εμείς να γίνουμε το θαύμα! Πρέπει να αντλήσουμε δύναμη απ’ το Ζωοδότη Χριστό και να αναγεννηθούμε πνευματικά!
Σκύψε, φίλε/η, στο σπηλιά της Βηθλεέμ παρόλο που η Γέννηση πέρασε. Σκύψε και αφουγκράσου μια θεϊκή φωνούλα που σου λέει: "Έλα κοντά μου και εγώ θα σε αναπαύσω".
Ο Χριστός μπορεί να μας δώσει τη δύναμη να συνεχίζουμε εκεί που όλα φαίνονται επικίνδυνα ή προβληματικά ή χωρίς ελπίδα. Μονάχα η καρδιά μας να το πιστέψει. Και για
να το πιστέψει πρέπει να δει με τη θεϊκή ματιά. Να λειτουργηθεί. Να κοινωνήσει το Χριστό.
Τότε όλα θα γίνουν καινούρια μέσα μας! Όλα θα γίνουν θαύμα! Όλα θα γίνουν χαρά!

Μικρός ή Μεγάλος Αγιασμός;

Είναι αλήθεια ότι όπου υπάρχει πνευματική ωφέλεια, εκεί πολλές φορές επικρατεί συσκότιση και κυκλοφορούν διαφορετικές εξηγήσεις και αντιλήψεις οι οποίες δυσκολεύουν
τους Χριστιανούς να επωφεληθούν όσο πρέπει και ταιριάζει τις αγιαστικές πράξεις της Εκκλησίας μας.
Τι είναι ο Αγιασμός;
Γράφει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ευάγγελος Θεοδώρου στο περιοδικό « Εφημέριος» του έτους 1965, σελ. 10 κ.ε.•« Αγιασμός των υδάτων είναι η τελετουργική
πράξις, δια της οποίας ύδωρ καθαγιάζεται δι’ ωρισμένων ευχών και επικλήσεως της επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος, ως και δια σταυροειδούς ευλογίας και εμβαπτίσεως του
Τιμίου Σταυρού. Η τελετή αύτη λέγεται « Αγιασμός» ακριβώς διότι δια του ηυλογημένου ύδατος και «τῆς τούτου μεταλήψεώς τε και ραντισμοῦ» πιστεύομεν, ότι αγιαζόμεθα και
καθαριζόμεθα των αμαρτιών. Δια τούτο «δεόμεθα τοῦ Θεοῦ», όπως το αγιαζόμενον ύδωρ γένηται ιαματικόν ψυχών και σωμάτων και πάσης αντικειμένης δυνάμεως
αποτρεπτικόν.»
Η χρησιμοποίηση αγιασμένου νερού συναντάται σε πολύ παλαιούς χρόνους της ζωής των χριστιανών.
Από αρχαίους εκκλησιαστικούς ιστορικούς, όπως είναι ο Επιφάνιος, ο Θεοδώρητος κ.α., αναφέρονται θαύματα που έγιναν με το ραντισμό αγιασμένου νερού, που αγιάστηκε
μόνο με τη σφράγιση δια του τύπου του Σταυρού και της επίκλησης του Αγ. Πνεύματος.
Ο καθηγητής Παν. Τρεμπέλας, στον Α´ τόμο της Θρησκευτικής και Χριστιανικής Εγκυκλοπαίδειας ( Αθήναι 1936, σελ. 136) γράφει σχετικά•«Η χρῆσις ὕδατος ἐπί σκοποῦ ἰάσεως
ἀσθενῶν ἤ καθαγιασμοῦ τόπων βεβηλωμένων διά τῆς ἐν αὐτοῖς ἀνεγέρσεως εἰδωλείων ἤ βωμῶν εἰδωλολατρικῶν, τοῦ ὁποίου ὅμως ὁ ἁγιασμός ἐγίνετο οὐχί δι’ ἰδιαιτέρας τινός
ἀκολουθίας, ἀλλά μόνον διά τῆς ἁπλῆς σφραγίσεως αὐτοῦ διά τοῦ τύπου τοῦ Σταυροῦ, ἀνάγεται εἰς χρόνους παλαιοτάτους».
Έτσι παρατηρούμε ότι το αγιασμένο νερό χρησιμοποιήθηκε από την Εκκλησία σε πολύ παλαιούς χρόνους και με την πάροδο του χρόνου διαμορφώθηκαν οι ιδιαίτερες
ακολουθίες που έχουμε μέχρι σήμερα.
Οι ακολουθίες της Εκκλησίας μας που «καθαγιάζουν τα ύδατα» είναι τρεις Το Βάπτισμα, ο Μεγάλος Αγιασμός και ο Μικρός.
Μαρτυρία για το Μεγάλο Αγιασμό μας δίνει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος που σε μια ομιλία του, που έκανε στο άγιο Βάπτισμα του Κυρίου, κάνει λόγο και για τους πιστούς της
εποχής του, που είχαν τη συνήθεια να κρατούν και να φυλάγουν το Μεγάλο Αγιασμό στα σπίτια τους. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου κ. Ιωάννης Φουντούλης γράφει σχετικά
στην υπ’ αριθμ. 79 απάντησή του στο βιβλίο του ( Απαντήσεις εις Λειτουργικάς απορίας, σελ. 142-143) «῾Ο ἱερός Χρυσόστομος στό λόγο του ὁμιλεῖ γιά τή συνήθεια τῶν πιστῶν
νά ἀντλοῦν ἀπό τό ἁγιαζόμενο κατά τήν ἑορτή αὐτή νερό καί νά τό διατηροῦν στά σπίτια των καθ’ ὅλη τή διάρκεια τοῦ ἔτους καί ἐπί δύο καί τρία ἀκόμη ἔτη. ᾿Ασφαλῶς σκοπός
τους ἦταν νά πίνουν ἀπό αὐτό ἤ νά χρίωνται καί νά ἁγιάζωνται ἄν κατά τή διάρκεια τοῦ ἔτους εὑρίσκοντο σέ ψυχική ἤ σέ σωματική ἀνάγκη».
Η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού εκτός από τα ειρηνικά της, που περιέχουν σχετικές αιτήσεις με τη θεραπεία των ψυχικών και των σωματικών ασθενειών των πιστών όπως
είναι «῾Υπέρ τοῦ γενέσθαι τό ὕδωρ τοῦτο… εἰς ἴασιν ψυχῆς καί σώματος… καί ὑπέρ τοῦ γενέσθαι αὐτό πρός καθαρισμόν ψυχῶν καί σωμάτων…», αναφέρεται και στη διατήρησή
του ως ιατρείον παθών•«Αὐτός, οὖν, φιλάνθρωπε βασιλεῦ, πάρεσο καί νῦν διά τῆς ἐπιφοιτήσεως τοῦ ῾Αγίου σου Πνεύματος, καί ἁγίασον τό ὕδωρ τοῦτο καί δός αὐτῷ τήν χάριν
τῆς ἀπολυτρώσεως, τήν εὐλογίαν τοῦ ᾿Ιορδάνου. Ποίησον αὐτό ἀφθαρσίας πηγήν, ἁγιασμοῦ δῶρον, ἁμαρτημάτων λυτήριον, νοσημάτων ἀλεξιτήριον, δαίμοσιν ὀλέθριον, ταῖς
ἐναντίαις δυνάμεσιν ἀπρόσιτον, ἀγγελικῆς ἰσχύος πεπληρωμένον. ῞Ινα πάντες οἱ ἀρυόμενοι καί μεταλαμβάνοντες «ἔχοιεν αὐτό πρός καθαρισμόν ψυχῶν τε καί σωμάτων» πρός
ἰατρείαν παθῶν, πρός ἁγιασμόν οἴκων, πρός πᾶσαν ὠφέλειαν, ἐπιτήδειον».
Η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού των Θεοφανίων επεκράτησε σχεδόν από τον Ε´ αιώνα να γίνεται δύο φορές. Την παραμονή της εορτής μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας
του μεγάλου Βασιλείου και την ημέρα της εορτής μετά την απόλυση του όρθρου, σύμφωνα με τα μυστηριακά τυπικά ή μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας κατά την ενοριακή
πράξη της Εκκλησίας μας σήμερα.
Αρχικά ο Μεγάλος Αγιασμός γινόταν σε ανάμνηση του Βαπτίσματος του Κυρίου στη διάρκεια της μεγάλης παννυχίδας (ολονυκτίας) της εορτής των Θεοφανίων. Μετά από την
ακολουθία του Όρθρου ετελείτο η ακολουθία του Αγιασμού και οι πιστοί «αντλούσαν» αγιασμένο νερό, έπιναν και «ερραντίζοντο» και έπειτα, σ’ αυτό το νερό, το αγιασμένο με
τις ευχές της Εκκλησίας, εβαπτίζοντο οι κατηχούμενοι. Στη λειτουργία που ακολουθούσε στη συνέχεια, ήσαν και οι νεοφώτιστοι, που για πρώτη φορά έπαιρναν μέρος, γι’ αυτό
και μέχρι σήμερα ψάλλεται σ’ αυτή αντί του τρισαγίου ύμνου, το «῞Οσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε».
Στην ουσία, ο Μεγάλος Αγιασμός ξεκίνησε από το ευλογημένο νερό του ιερού Βαπτίσματος. Και αυτό φαίνεται καθαρά από τη σύγκριση και ομοιότητα που παρουσιάζουν οι δύο
ακολουθίες, του Βαπτίσματος και του Μεγάλου Αγιασμού, μέχρι σήμερα.
Ο ιερός Αυγουστίνος σημειώνει ότι στις ημέρες του, γονείς έφερναν τα παιδιά τους να τα βαπτίσουν όχι για να λάβουν τα πνευματικά χαρίσματα του αγιασμένου νερού του
Βαπτίσματος, αλλά για να επωφεληθούν από τις «ιαματικές ιδιότητες» που είχε το ευλογημένο νερό και να γίνουν καλά από τις διάφορες σωματικές τους ασθένειες.
Σε μια του επιστολή, ο ίδιος πατήρ, αναφέρει ότι δύο πρόσωπα κατά την ώρα του Βαπτίσματος έγιναν καλά από ανίατες αρρώστιες.
Έτσι παρατηρούμε ότι πολύ γρήγορα σχηματίσθηκε η πεποίθηση στους πιστούς χριστιανούς ότι το αγιασμένο νερό του Βαπτίσματος ήταν χρήσιμο και για τους βαπτισμένους
πιστούς προκειμένου να το έχουν σαν φάρμακο στα σπίτια τους, για μετάληψη και ραντισμό.
Για λόγους πρακτικούς και για να μην εμποδίζονται οι λειτουργοί ιερείς στο βάπτισμα των πολλών κατηχουμένων από την προσέλευση των πιστών προς άντληση αγιασμένου
νερού, καθιερώθηκε η τελετή της ακολουθίας του Αγιασμού να γίνεται δύο φορές. Την παραμονή στην παννυχίδα και την επομένη ημέρα της Εορτής.
Μετά την επικράτηση του νηπιοβαπτισμού (ΣΤ´ αιώνας) και την τέλεση του Βαπτίσματος σε οποιαδήποτε ημέρα του εκκλησιαστικού χρόνου, ο Μεγάλος Αγιασμός εξακολουθεί
να γίνεται δύο φορές μέχρι τις ημέρες μας, χωρίς να υπάρχει διαφορά του ενός Αγιασμοῦ της παραμονής και του άλλου της εορτής, 5 και 6 Ιανουαρίου.
Η ακολουθία του μεγάλου Αγιασμού είναι μία και η αυτή, είτε τελείται την παραμονή, είτε την ημέρα της εορτής των Θεοφανίων.
Ο καθηγητής Ι. Φουντούλης, σημειώνει στην υπ’ αριθμ. 208 απάντησή του•
«Και όπως η Θεία Λειτουργία είναι μία και αυτή είτε τελείται το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, την Κυριακή, η οποιαδήποτε άλλη ημέρα του έτους και ο κοινωνών κοινωνεί πάντοτε
Σώμα και Αίμα Χριστού, έτσι και στην ακολουθία του μεγάλου Αγιασμού μεταβάλλεται δια της επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος το ευλογούμενο ύδωρ σε Μέγαν Αγιασμό,
σε οποιαδήποτε από τις δύο ημέρες τελεσθεί η ακολουθία. Η διπλή τέλεσις της ακολουθίας προήλθε από καθαρώς πρακτικούς λόγους, για την εξυπηρέτηση των πιστών».
Πολλοί κατά διαστήματα προσπάθησαν να δώσουν διάφορες εξηγήσεις και συμβολισμούς στις δύο ακολουθίες και ίσως απ’ αυτό να προήλθε η σύγχυση που επικρατεί σήμερα
και θέλει να ξεχωρίσει τον έναν Αγιασμό από τον άλλο.
Ο ίδιος καθηγητής γράφει στη συνέχεια την απάντηση:
«Καί ὁ Καμπανίας Θεόφιλος στό «Ταμεῖον ᾿Ορθοδοξίας» προσπαθεῖ νά δώσει μία ἑρμηνεία στήν διπλή τέλεσι• αὐτός ἐπικαλεῖται πρακτικούς λόγους, τό «Φώτισμα» δηλαδή
τῶν «οἴκων, χώρων, μανδρῶν καί παντός ἐκτός καί ἐντός οἰκήματος ἀνθρώπων καί θρεμμάτων», πού ἐγένετο ἀπό τούς ἱερεῖς κατά τήν παραμονή «ἐν γάρ τῇ τῶν Θεοφανίων,
ἡμέρᾳ δεσποτικῇ, οὐ πρέπον τούς ἱερεῖς περιάγειν καί τούς ἄλλους ἐνοχλεῖν». Οὔτε κἄν περνᾶ ἡ σκέψις σ’ ὅλους τούς ἀνωτέρω, ὅτι ὑπάρχει καμία διαφορά μεταξύ τῆς μιᾶς
καί τῆς ἄλλης ἁγιάσεως τοῦ ὕδατος.»
῞Οσο για την ερμηνεία του Παϊσίου Γάζης, που μνημονεύει ο όσιος Νικόδημος εις το «Πηδάλιον», σε υποσημείωση στον ξε´ κανόνα της Πενθέκτης Συνόδου, ότι ο της Παραμονής
«εἶναι εἰς τύπον τοῦ βαπτίσματοςτοῦ ᾿Ιωάννου διά τοῦτο καί γίνεται ταπεινά» καί τῶν Φώτων ὅτι «εἶναι εἰς τύπον τοῦ βαπτίσματος τοῦ Κυρίου διά τούτου καί γίνεται μετά
παρρησίας καί παραπομπῆς» εἶναι μία εὐσεβής ἐξήγηση, χωρίς ὅμως κανένα ἱστορικό ἤ λειτουργικό ἔρεισμα.
Είναι αλήθεια ότι η Εκκλησία μας από τότε που καθιέρωσε την τέλεση του Αγιασμοῦ, σε ανάμνηση της Βαπτίσεως του Κυρίου μας στον Ιορδάνη ποταμό, συνέστησε κατά κάποιο
τρόπο, μια ιδιαίτερη ευλάβεια στο αγιασμένο νερό. Ακόμη και η προέλευση και σχέση της ακολουθίας με την ευλογία του αγίου Βαπτίσματος τοποθέτησε «ιεραρχικά», κατά τάξη
θα λέγαμε, το Μεγάλο Αγιασμό ύστερα από τη Θεία Κοινωνία. Στον Κώδικα 978 του Σινά αναφέρεται «δεύτερον της Αγίας Κοινωνίας» και σημειώνεται ακόμη ότι δινόταν σαν
βοηθητικό μέσο σ’ αυτούς που είχαν κάποιο εμπόδιο και δεν μπορούσαν να έχουν συμμετοχή στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.
Η υπέρμετρη αυτή ευλάβεια στο Μεγάλο Αγιασμό είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλές υπερβολές που δυστυχώς έφθασαν μέχρι τις ημέρες μας.
Και είναι φανερό ότι πολλές απ’ αυτές δεν ανταποκρίνονται, όπως φαίνεται, στα πράγματα.
Η ίδια Ακολουθία, όπως σημειώσαμε, κάνει λόγο για διαρκή χρήση του αγιασμένου νερού και συνιστά να το έχουμε προς «πᾶσαν ὠφέλειαν ἐπιτήδειον».
Χρειάζεται πολλή προσοχή από τους πνευματικούς Πατέρες η σύσταση που κάνουν σε μερικούς• «Να κοινωνήσεις με Μεγάλο Αγιασμό», χωρίς προηγουμένως να εξηγήσουν
με λεπτομέρεια τη σωστή χρήση και τα αποτελέσματα του Μεγάλου Αγιασμοῦ. Τίποτε δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη Θεία Κοινωνία, που είναι ο ίδιος ο Χριστός μας, με τον
οποίο πρέπει με κάθε θυσία και κατάλληλη προετοιμασία να προσερχόμεθα για να ενωθούμε μαζί Του.
Ούτε είναι σωστή η σύσταση να ζητούν οι πιστοί να λάβουν Μεγάλο Αγιασμό την ώρα που ο Λειτουργός ιερεύς μεταδίδει από την ωραία Πύλη τη Θεία Μετάληψη και ιδιαίτερα
στις «μεγάλες μέρες» που η προσέλευση στη Θεία Κοινωνία γίνεται σχεδόν από το σύνολο των πιστών ενοριτών.
Μερικοί μιλούν για επιστροφή του αγιάσματος στο Ναό, αν δεν χρησιμοποιηθεί την ημέρα των Θεοφανίων. Αυτό είναι παράδοξο, κι όταν λέγεται ακόμη και από μορφωμένους
ιερείς, που υποτίθεται ότι έχουν μελετήσει το θέμα και χειρίζονται με υπευθυνότητα τα αγιαστικά μέσα της Εκκλησίας μας. Με τον τρόπο αυτό «αντιστρατεύεται» η πραγματικότητα
και ο σκοπός του Αγιασμοῦ με αποτέλεσμα πολλοί πιστοί να στερούνται από τις πολλές και χρήσιμες ιδιότητες του αγιασμένου νερού, που ωφελεί με πολλούς τρόπους την
πνευματική μας ζωή και μας βοηθάει να πολεμήσουμε τις διαβολικές ενέργειες.
Οπως αναφέραμε, ο Αγιασμός που γίνεται την παραμονή και αυτός που γίνεται την ημέρα των Θεοφανίων, είναι ο ίδιος και μπορούμε να τον πάρουμε και να πιούμε νηστικοί
κατά τη συνήθεια που επεκράτησε χωρίς καμιά ιδιαίτερη νηστεία νωρίτερα.
Η νηστεία που κάνουμε την παραμονή της Εορτῆς, δεν έχει καμιά σχέση με τη μετάληψη του Μεγάλου Αγιασμοῦ. Η νηστεία της παραμονής είναι «κατάλοιπο» της
προπαρασκευαστικής νηστείας περισσοτέρων ημερών που γινόταν για τον εορτασμό των τριών μεγάλων εορτών που η Εκκλησία μας είχε την 6η Ιανουαρίου• Γέννηση, Περιτομή
και Βάπτιση του Κυρίου. Οταν η Γέννηση μεταφέρθηκε να εορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου η προπαρασκευαστική νηστεία έγινε 40 ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα και για τα
Θεοφάνια λόγω του δωδεκαημέρου έμεινε μόνο μια ημέρα νηστείας, η παραμονή 5 Ιανουαρίου.
Πολλοί από τους αρχαίους κώδικες κάνουν λόγο για μετάληψη του Μεγάλου Αγιασμοῦ προ του αντιδώρου.
Η σύγχρονη πράξη των Μονών του Αγίου Ορους, που κρατούν με πολλή προσοχή τις παραδόσεις, έχει την εξής σειρά•Θεία Κοινωνία, Αντίδωρον, Αγιασμός, κόλυβο.
Ακόμη και για λόγους πρακτικούς σήμερα συνιστάται πρώτα να παίρνουμε το αντίδωρο από το χέρι του Λειτουργού ιερέα και στη συνέχεια να μεταβαίνουμε στον τόπο που
υπάρχει το αγίασμα για να μεταλάβουμε απ’ αυτό και να πάρουμε και για το σπίτι μας.
Ο Αγιασμός, που καθιερώθηκε να γίνεται την παραμονή και την ημέρα της εορτής των Θεοφανίων, ονομάσθηκε Μεγάλος Αγιασμός σε σύγκριση με τον άλλο Αγιασμό που γίνεται
σε οποιαδήποτε ημέρα του χρόνου και λέγεται Μικρός Αγιασμός.
Η Εκκλησία πολύ νωρίς βρέθηκε στην ανάγκη να δημιουργήσει εορτές, ακολουθίες και άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις, για να μπορέσει να «ξεκόψει» κατά κάποιο τρόπο τα
ειδωλολατρικά έθιμα από τη ζωή των πιστών της.
Ετσι συνέβη και με τη δημιουργία και καθιέρωση του Μικρού Αγιασμοῦ, για τον οποίο τίποτα δεν γνωρίζουμε, για το πότε ακριβώς «εισήλθε» στη ζωή της Εκκλησίας.
Ο Βαλσαμών, που σχολιάζει τον ΞΕ´ Κανόνα της εν Τρούλω Οικουμενικής Συνόδου αναφέρει τα εξής «῾Η τῆς νουμηνίας (ἀρχή τοῦ σεληνιακοῦ μηνός) ἑορτή, πρό ἀμνημονεύτων
χρόνων, ἐσχόλασε καί ἀντί ταύτης, Θεοῦ χάριτι, ἱλαστήριοι εὐχαί πρός Θεόν καί ἁγιασμοί ἐπ’ ᾿Εκκλησίας παρά τοῦ πιστοῦ λαοῦ γίνονται καθ’ ἑκάστην ἀρχιμηνίαν καί ὕδασιν
εὐλογία, οὐκ ἀντιλογίας, χριόμεθα».
Ο Κ. Καλλίνικος στο βιβλίο του «῾Ο Χριστιανικός Ναός καί τά τελούμενα ἐν αὐτῷ» (῎Εκδοσις Β´, 1958, σελ. 581) γράφει σχετικά•«Οἱ μηνιαῖοι ἁγιασμοί δέν εἶναι μέν σύγχρονοι
τῶν Χρυσοστόμου, ᾿Επιφανίου, Θεοδωρήτου ἤ καί Σωφρονίου, πλήν δέν εἶναι καί μεταγενέστεροι τοῦ 8ου αἰῶνος, ἐμπεδοθέντες ἐν τῇ ᾿Εκκλησίᾳ καί ὡς ἀντίμετρον καί
ἀντισήκωμα εἰδωλολατρικῶν θαλασσίων ραντισμῶν καί ἁγνισμῶν, καθ’ ὧν ὤφειλεν ὁ Χριστιανισμός διά τοῦ αὐτοῦ ὅπλου νά ἀντεπεξέλθῃ».
Στο σημείο αυτό θεωρείται σκόπιμο ν’ αναφερθεί ότι υπάρχει μαρτυρία κατά την οποίαν Μικρός Αγιασμός γινόταν και στο Παλάτι της Κωνσταντινουπόλεως παρουσία των
Βασιλέων και γινόταν στην αρχή κάθε μήνα εκτός του Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου, επειδή ακολουθούσαν οι γιορτές των Θεοφανίων και της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Ετσι εξηγείται και η μνημόνευση που υπάρχει στην ευχή για τους πιστούς βασιλείς και ακόμη το τροπάριο «Σῶσον Κύριε τόν λαόν Σου νίκας τοῖς βασιλεύσιν κατά βαρβάρων
δωρούμενος» και ψάλλεται όταν «καταδύεται» στο νερό ο Τίμιος Σταυρός.
Η Ακολουθία του Μικρού Αγιασμού δεν έχει καμία σχέση με το βάπτισμα του Κυρίου, όπως είναι η Ακολουθία του Αγίου Βαπτίσματος, ούτε γίνεται σε ανάμνηση εκείνου, όπως
είναι η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού. Έχει έναν ξεχωριστό χαρακτήρα και διαφορετικό σκοπό.
Καθαγιάζεται το νερό για να χρησιμοποιηθεί από τους πιστούς για τον αγιασμό και την ψυχική και σωματική θεραπεία και για ευλογία «τῶν οἴκων καί τῶν ἔργων τῶν χειρῶν των»,
όπως χαρακτηριστικά διατυπώνεται στις αιτήσεις των ειρηνικών και στις ευχές της όλης ακολουθίας του Μικρού Αγιασμού.
Εύκολα τώρα μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι διαφορά στην ουσία μεταξύ του Μεγάλου και του Μικρού Αγιασμού δεν υπάρχει. Διαφέρουν μόνο στο χρόνο που καθιερώθηκε
στη ζωή της Εκκλησίας, στην Ακολουθία και στις μέρες που γίνονται. Ο μεγάλος αγιασμός γίνεται στις εορτές των Θεοφανείων και ο μικρός κάθε πρωτομηνιά και οπότε η ανάγκη
των πιστών το ζητήσει.
«Μικρός, καθώς νεώτερός του κατά τήν ἡλικίαν καί βραχύτερός του κατά τήν ἔκτασιν. Μικρός διότι ὅ,τι ἐκεῖνος ἐπαγγέλλεται ἐν μεγάλῳ βαθμῷ ἅπαξ τοῦ ῎Ετους, τοῦτο οὗτος
ἔρχεται νά ἐκζητήσῃ παρά Θεοῦ εἰς βαθμόν μικρότερον ἐν οἱᾳδήτινι ἡμέρα καί ὥρα τοῦ ἐνιαυτοῦ» (Κ. Καλλίνικος).
Και θα τελειώσω τη μικρή αυτή μελέτη, περί του Μεγάλου Αγιασμοῦ και τη χρήση του, με τα σχετικά που γράφει ο αρχιμανδρίτης-ιεροκήρυξ Χριστόφορος Καλύβας, στο βιβλίο
του «Αδελφικά γράμματα»
«Ο Αγιασμός είναι Αγιασμός, είτε δίδεται την παραμονή των Φώτων, είτε την ίδια ημέρα είτε γίνεται στο σπίτι. Δεν έχει διαφορά ο αγιασμός ο Μικρός από τον Μεγάλο. Λέγεται
Μικρός η Μεγάλος, επειδή οι ευχές είναι μικρότερες η μεγαλύτερες, επειδή παρατείνεται περισσότερο η λιγότερο η σχετική ακολουθία. Θεαματικά είναι αυτά. Δε σημαίνουν
ουσία προκειμένου περί του αγιασμού του καθαρού νερού που βρίσκεται στη λεκάνη. Μην κρατούμε το λαό μας στο σκοτάδι, στην πλάνη. Το αγιασμένο νεράκι του Μικρού
Αγιασμού διατηρείται χρόνια, όπως και το νεράκι του Μεγάλου λεγομένου Αγιασμού».
Συμπέρασμα:
Μπορούμε στο σπίτι μας να έχουμε Αγιασμό, αρκεί να μην τον ξεχνούμε στο εικονοστάσι, αλλά να τον χρησιμοποιούμε κάθε φορά που παρουσιάζεται ανάγκη.

Φορητές Εικόνες του Αγίου Όρους

Οι Άγιοι Γεώργιος και Δημήτριος, ψηφιδωτές εικόνες του 13ου αιώνα, στο νέο καθολικό της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος.
Στο Άγιον Όρος υπάρχουν πολυάριθμες φορητές εικόνες από τη βυζαντινή μέχρι τη σημερινή εποχή. Είναι κατασκευασμένες πάνω σε ξύλο (σανίδι) και φυλάσσονται μέσα
σε ειδικούς χώρους και στα σκευοφυλάκια των μοναστηριών ή βρίσκονται διασπαρμένες στα καθολικά και τα παρεκκλήσια του Όρους. Ένα μεγάλο ποσοστό από αυτές έχουν
ως θέμα τη Θεοτόκο, που τιμάται ιδιαίτερα από τους αγιορείτες μοναχούς, και θεωρούνται από τα καλύτερα κειμήλια των αθωνικών μοναστηριών.
Πολλές εικόνες χρονολογούνται στην εποχή των τελευταίων αυτοκρατόρων του Βυζαντίου, των Παλαιολόγων. Οι περισσότερες όμως, από τις οποίες ξεχωρίζουν όσες έγιναν
από Κρητικούς ζωγράφους, ανήκουν στη μεταβυζαντινή περίοδο. Σ’ αυτές διακρίνονται έντονα τα χαρακτηριστικά της κρητικής σχολής, που εδώ εμφανίζεται ακόμη πιο
συντηρητική και αυστηρή σε σχέση με τις τοιχογραφίες της, επίσης περιορίζει τις μορφές στα κυριότερα πρόσωπα, χωρίς τις λεπτομέρειες της παλαιολόγειας τέχνης. Οι
ζωγράφοι σε όλο το διάστημα της τουρκοκρατίας, ανεξάρτητα αν ζωγράφισαν λατρευτικές ή αφηγηματικές εικόνες, προσπαθούσαν, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να
συνεχίσουν την ορθόδοξη πίστη και παράδοση και να απεικονίσουν το δόγμα της εκκλησίας, στην υπηρεσία της οποίας ήταν ταγμένοι.
1 Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, ψηφιδωτή εικόνα του 13ου αιώνα, στο σκευοφυλάκιο της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας
2 Τα Εισόδια της Θεοτόκου, εικόνα του 14ου αιώνα
Στο Άγιον Όρος κυκλοφορούν διάφορες ερμηνευτικές παραδόσεις για πολλές εικόνες σχετικά με την κατασκευή τους, τον ερχομό τους εδώ, τις προσωνυμίες τους και ιδιαίτερα
τις θαυματουργικές τους ιδιότητες, που λέγονται και γράφονται πολλά. Έτσι, ως προς την κατασκευή τους, μερικές εικόνες από τις πιο παλαιές βέβαια, χαρακτηρίζονται ως
αχειροποίητες ή αποδίδονται στον Ευαγγελιστή Λουκά. Αυτές, για τις οποίες ιδιαίτερα σεμνύνονται οι μονές, είναι τοποθετημένες συνήθως στα προσκυνητάρια των καθολικών
ναών ή των ομωνύμων παρεκκλησίων. Ως προς τον ερχομό τους στον Άθω οι μοναχοί διηγούνται πολλές ιστορίες και θρύλους, ότι δηλαδή αυτές ήρθαν εδώ ως δωρεές από
διάφορες κατευθύνσεις και κυρίως από την Πόλη, και μάλιστα κατά θαυματουργικό τρόπο. Τις περισσότερες φορές, λένε, ότι έφτασαν σε κάποιαν ακτή του Όρους ταξιδεύοντας
πάνω στα κύματα, όπου τις έριξαν οι πρώτοι κάτοχοι τους, για να τις περισώσουν από τη μανία των εικονομάχων και αργότερα των αλλοθρήσκων κατακτητών.
Σχετικά τώρα με τις προσωνυμίες και τα θαύματα πολλών εικόνων, και ιδίως της Θεοτόκου, υπάρχουν επίσης διάφορες παραδόσεις σε ολόκληρο το Όρος.
Ένα πλήθος από φορητές εικόνες σώζονται στα ψηλά τέμπλα -εικονοστάσια των ναών. Πάνω σ’ αυτά κατασκευάζονται αλλεπάλληλες σειρές από ανοίγματα, όπου τοποθετούνται
οι εικόνες με μια ορισμένη τάξη, που εφαρμόζεται στις εκκλησίες και μέχρι σήμερα ακόμη.
1 Ο Ιησούς Χριστός Παντοκράτωρ, εικόνα του 13ου αιώνα, βρίσκεται στο σκευοφυλάκιο της Ιεράς Μονής Χελανδαρίου
2 Παράσταση της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, εικόνα του 16ου αιώνα, βρίσκεται στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος
Αξίζει, τέλος, να αναφερθούν εδώ οι σπουδαιότερες συλλογές εικόνων στο Άγιον Όρος, που βρίσκονται στα μοναστήρια Λαύρας, Βατοπεδίου, Ιβήρων, Χελανδαρίου,
Παντοκράτορος, Κουτλουμουσίου, Αγίου Παύλου και Καρακάλου, οι εικόνες από το μεταβυζαντινό τέμπλο του ναού του Πρωτάτου (1542), το περίφημο Δωδεκάορτο της μονής
Σταυρονικήτα (1546), η Μεγάλη Δέηση (πέντε εικόνες) του ζωγράφου Ευφρόσυνου της μονής Διονυσίου (1542), μια σειρά από αποστολικά στο νέο καθολικό της μονής
Ξενοφώντος κτλ.
Επίσης οι ψηφιδωτές εικόνες του Σωτήρος Χριστού (Εσφιγμένου), της Θεοτόκου Οδηγήτριας (Χελανδαρίου), της Σταυρώσεως, της αγίας Άννης με τη Θεοτόκο κ.ά. (Βατοπέδι),
του αγίου Ιωάννου του Ευαγγελιστού (Λαύρα), του αγίου Νικολάου του Στρειδά (Σταυρονικήτα), των αγίων Γεωργίου και Δημητρίου (Ξενοφώντος) κτλ.
1 Θαυματουργική εικόνα της Παναγίας της Κουκουζέλισσας, που βρίσκεται στην Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας
2 Θαυματουργική εικόνα της Παναγίας της Πορταΐτισσας, που βρίσκεται στην Ιερά Μονή Ιβήρων
3 Η Υπεραγία Θεοτόκος η Οδηγήτρια, ψηφιδωτή εικόνα του 13ου αιώνα, βρίσκεται στο σκευοφυλάκιο της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας

Άμφια και Χρυσοκέντητα υφάσματα Αγίου Όρους

Ανάμεσα στα έργα της μικροτεχνίας περιλαμβάνονται και τα πολυτελή εκκλησιαστικά υφάσματα ή άμφια, που φυλάσσονται στα πλούσια θησαυροφυλάκια όλων σχεδόν
των αθωνικών μοναστηριών, καθώς και σε πολλά εξαρτήματά τους. Πρόκειται για πολύτιμα μεταξωτά υφάσματα - χρυσοκέντητα, αργυροκέντητα, συρμάτινα κτλ. -, που
προορίζονταν είτε για να κοσμήσουν το Ιερό Βήμα και παράλληλα να εξυπηρετήσουν τις τελετουργικές ανάγκες του ναού μαζί με τα άλλα ιερά σκεύη του, είτε για να
χρησιμεύσουν για τις βαρύτιμες, συνήθως, ενδυμασίες των κληρικών. Επομένως μπορούμε να τα χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες: α) τα λειτουργικά, στα οποία υπάγονται
ο επιτάφιος, ιστορικού και λειτουργικού τύπου, ο αέρας και τα ποτηροκαλύμματα για το σκέπασμα του Ποτηριού και του δίσκου, η πύλη σαν παραπέτασμα στην κεντρική
είσοδο του τέμπλου και η ποδέα στα προσκυνητάρια κάτω από τις εικόνες, και β) τα ιερατικά, όπου ανήκουν οι ενδυμασίες των κληρικών και των τριών βαθμών που
φορούν όταν παίρνουν μέρος στις διάφορες τελετές και ιδιαίτερα κατά τη Θεία Λειτουργία. Σ' αυτά περιλαμβάνονται ο αρχιερατικός σάκκος, το ωμοφόριο μεγάλο και
μικρό, το επιτραχήλιο, το επιγονάτιο, τα επιμάνικα και το οράριο.
Επιμάνικα με παράσταση της Μετάδοσης των Αποστόλων
Τα υφάσματα αυτά στον Άθω συνεχίζουν αυτούσια τη βυζαντινή παράδοση με την εξαιρετική ποιότητα στην εργασία τους και την πετυχημένη επιλογή των εικονογραφικών
τους θεμάτων ανάλογα με το είδος τους. Επίσης θεωρούνται πολύ αξιόλογα από την άποψη των επιγραφών τους, επειδή μας δίνουν χρήσιμα στοιχεία για τους δωρητές,
που ήταν κυρίως ανώτεροι κληρικοί, και τους τεχνίτες, συνήθως κεντήτριες, που τα κατασκεύασαν.
Επιμάνικα με παράσταση του Αρχάγγελου Γαβριήλ
Το Άγιον Όρος φύλαξε μέχρι σήμερα ένα πλήθος από τα αριστουργήματα αυτά της βυζαντινής και μεταβυζαντινής εποχής ύστερα από πολλούς κινδύνους, ιδίως πυρκαγιές
και πειρατικές επιδρομές, και παρ’ όλο που έχουμε να κάνουμε με εξαιρετικά λεπτά υλικά, τα οποία εύκολα φθείρονται. Σαν εξοχότερα δείγματα από όλα αυτά θα μπορούσαμε
να παραθέσουμε εδώ τους δύο αρχιερατικούς σάκκους της Λαύρας και των Ιβήρων, που θεωρούνται ακόμη ως χλαμύδες των αυτοκρατόρων Νικηφόρου Φωκά και Ιωάννου
Τσιμισκή και τους Επιταφίους των μονών Κασταμονίτου, Σταυρονικήτα, Γρηγορίου, Παντοκράτορος, Διονυσίου, Ζωγράφου κτλ.

Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012

Οδηγός Μετανοούντος

Δεν γνωρίζω εσύ που διαβάζεις το παρών κείμενο ποιος είσαι, ποια είναι η ηλικία σου, ποια θέση κατέχεις στην κοινωνία και τι μόρφωση πήρες.
Ένα μόνο γνωρίζω ότι όποιος και αν είσαι έχεις ανάγκη εξομολογήσεως. Είναι αδύνατον μα εντελώς αδύνατον να μην έχεις πιαστεί σε λίγα ή σε πολλά αμαρτήματα.
«Ουκ έστιν άνθρωπος, ος ζήσεται και ουχ αμαρτήσει». Και ένα αμάρτημα, αν διέπραξες πολύ είναι. Διότι κάθε αμαρτία είναι «ανομία» δηλαδή παράβαση του νόμου του Θεού.
Η παράβαση δε αυτή θα έχει ως ποινή την ημέρα της Κρίσεως τον ψυχικό θάνατο, τον αιώνιο θάνατο. «Τα οψώνια της αμαρτίας θάνατος». Και όταν πεθάνει κανείς είτε από πολλές ασθένειες είτε από μια το ίδιο είναι εφ’ όσον πέθανε. Πως θα γλυτώσεις όμως; Όπως και όταν πιείς θανατηφόρο δηλητήριο ή τραυματισθείς σοβαρά. Τι κάνεις τότε; Τρέχεις στο γιατρό για να κάνεις εμετό το δηλητήριο να σου κάνει εγχείρηση να σου βγάλει το κακό από μέσα σου. Το ίδιο θα κάνεις και τώρα. Τρέξε στον πνευματικό γιατρό. Εκεί θα πεις τα αμαρτήματά σου και θα σωθείς. Του έδωσε ο Θεός την χάρη αυτή.
«Αν τινων αφητε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινων κρατήτε κεκράτηνται». Το ακούς; Αν δεν τρέξεις να λυθείς χάθηκες για πάντα. Κανένας ούτε ο μεγαλύτερος Άγιος από όσους είναι εις την Βασιλεία του.
Θεού δεν σώζεται εάν δεν καταφύγει στο μυστήριο αυτό. Όλοι, όλοι πέρασαν από το ιατρείο αυτό.
Υπάρχει όμως μια διαφορά. Προτού πας στον Πνευματικό γιατρό πρέπει να κάνεις μόνος σου τη διάγνωση. Θα κάνεις δηλαδή έναν αυτοέλεγχο μια αυτοανάκριση, μια εμβάθυνση στο εσωτερικό σου, μια πνευματική ανασκόπηση. Με άλλα λόγια πρέπει να γνωρίσεις τον εαυτό σου, τις παραβάσεις του Θείου Νόμου, τις κακίες σου, τα αμαρτήματά σου.
Άρχισε να εξετάζεις με προσοχή:
α) Την γλώσσα σου
Και ο γιατρός δεν σου λέει να του δείξεις πρώτα την γλώσσα σου; Πόσα αμαρτήματα δεν διαπράττει η γλώσσα! Λέγει το ψεύδος, που πολλοί το έχουν για τίποτε στην ημερήσια διάταξη. Και όμως είναι
αμάρτημα όχι μικρό. Το απαγορεύει ο Θεός δια της ενάτης εντολής. Σκέψου μήπως η γλώσσα σου κινήθηκε να διαβάλει και να συκοφαντήσει άλλον, οπότε του έβλαψες την τιμή και την υπόληψη, τον
πλήγωσες ηθικώς, του προξένησες κακό χειρότερο και από τον φόνο. Μήπως μολύνεται η γλώσσα σου με την κατάκριση; «Μη κρίνετε ίνα μη κριθήτε» είπε ο Κύριος. Πολύ περισσότερο, μήπως η γλώσσα σου κατέκρινε πρόσωπα ιερά; Μάθε ότι σε τέτοια γλώσσα κάθεται ο διάβολος.
Εξέτασε τη γλώσσα σου επίσης μήπως ψευδόρκησε ή επιόρκησε. Βαρύ το αμάρτημα. Ορκίσθηκες εις τον Θεόν, ότι θα πεις την αλήθεια και είπες το ψέμα χωρίς να υπολογίσεις ότι επικαλέστηκες τον Θεό
μάρτυρα ή έδωσες υπόσχεση ότι θα την τηρήσεις και όμως την παρέβης. Σε αυτό το αμάρτημα είναι ένοχοι και όσοι κάνουν όρκους τυχαίους έστω και αν είναι αληθινοί οι όρκοι. Για παράδειγμα (Μα τον Θεό.
Να μη χαρώ τα παιδιά μου κλπ.). Οι όρκοι αυτοί απαγορεύονται από τον Θεό στην Τρίτη εντολή. «Ου λήψη το όνομα Κυρίου του Θεού επί ματαίω».
Άλλο αμάρτημα της γλώσσας είναι η βλασφημία. Τρομερό αμάρτημα. Τόσο τρομερό που ούτε ο διάβολος ο οποίος όλα τα αμαρτήματα τα κάνει βλασφημεί: «Και τα δαιμόνια πιστεύουσι και φρίσουσι». Ακόμα να εξετάσεις τη γλώσσα σου μήπως είναι ένοχη στα αμαρτήματα της αισχρολογίας, ανήθικων ασμάτων, της ευτραπελίας και αργολογίας. Η γλώσσα τότε αναδίδει δυσοσμία. Χάνεται και ο πολύτιμος χρόνος της ζωής μας, κατασπαταλάται κατά τον χειρότερο τρόπο. Ο Κύριος είπε ότι «Περί παντός λόγου αργού δύσωσι λόγο οι άνθρωποι εν ημέρα Κρίσεως». (Ματθαίου ιβ-36).
β) Τα χέρια σου να εξετάσεις
Ναι θα τα εξετάσεις εάν είναι καθαρά. Από τι; Από την κλοπή και από τις άλλες αδικίες που γίνονται με διάφορα μέσα. Όπως την νοθεία, την απάτη κ.λ.π. και εάν γίνονται σε βάρος είτε ενός είτε πολλών. Λέω πολλών γιατί στις μέρες μας πολλοί δεν θεωρούν αμαρτία να κλέψουν το Δημόσιο ή διάφορους οργανισμούς. Πρέπει να ξέρεις όμως ότι το κάθε ξένο που έχεις είναι φωτιά που θα σε κάψει. Τι κάνεις όταν πέσουν κάρβουνα επάνω σου; Τα πετάς. Επίσης σκέψου μήπως τα χέρια σου έγραψαν ανώνυμες επιστολές για να προκαλέσεις ζημιά σε άλλο, μήπως έδειραν ή χρησιμοποιήθηκαν για απόπειρα αυτοκτονίας ή έγιναν αιτία φόνου κατά οποιονδήποτε τρόπο. Θα εξετάσεις ακόμα τα χέρια σου μήπως προκειμένου να ευεργετήσουν και να εργαστούν το καλό είναι σφικτά γιατί «ανίλεως η κρίσις τω μη ποιήσαντι έλεος». Και άλλη αμαρτία μπορεί να κάνουν τα χέρια σου. Να εργάζονται και την Κυριακή και να καταπατάς έτσι την Κυριακή αργία. «Εξ ημέρας έργα και ποιήσεις πάντα τα έργα σου τη δε εβδόμη σάββατα Κυρίω τω Θεώ σου». Πρέπει όμως να προσέξεις ένα άλλο πράγμα. Πιθανόν να μην εργάζεσαι την Κυριακή αλλά να την βεβηλώνεις με αμαρτωλές διασκεδάσεις ή χαρτοπαιξίας ή μέθη, αλλά «μέθυσοι βασιλείαν Θεού ου κληρονομήσουσι».
γ) Τα πόδια σου
Πηγαίνουν τα πόδια σου τας Κυριακάς και τας μεγάλας εορτάς εις την Εκκλησίαν; Δεν γνωρίζεις, ότι το να μη προσεύχεται κανείς, είτε ατομικώς εις το σπίτι, είτε ομαδικώς εις την Εκκλησίαν είναι αμάρτημα;
Είναι αναγκαίος ο εκκλησιασμός. Τόσον αναγκαίος ώστε η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος επιβάλλει αφορισμόν, σε όποιον δεν εκκλησιάζεται, άνευ απολύτου ανάγκης, επι τρεις συνεχείς Κυριακάς.
δ) Τα μάτια σου
Αμαρτάνει ο άνθρωπος και με τα μάτια, όταν βλέπει άσεμνα πράγματα, διαβάζει μυθιστορήματα και ρυπαρογραφήματα, ή παρακολουθεί ανήθικα θεάματα. Δια του τρόπου αυτού επέρχεται θάνατος ψυχικώς.
«Ανέβη δια θυρίδων θάνατος». (Ιερεμίας Θ-20).
ε) Την καρδιά σου
Την καρδιά σου θα ερευνήσεις περισσότερο. Γιατί στην καρδιά φωλιάζουν τόσα και τόσα πάθη και αμαρτήματα. Γίνεται κέντρο κακών και έδρα παθών. Τοιαύτα πάθη είναι: Η μνησικακία και το μίσος. Ο Κύριος εδήλωσε καθαρά. «Εάν μη αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, ουδέ ο Πατήρ ημών αφήσει τα παραπτώματα υμών». Ο φθόνος και η ζηλοτυπία, φοβερά πάθη που βασανίζουν τον αμαρτωλόν και τον αποξενώνουν από τον Θεόν της αγάπης. Ο θυμός και η οργή, που στενοχωρούν τον άνθρωπον, τον τυφλώνουν και τον οδηγούν και εις τον φόνον. Η πλεονεξία η οποία είναι ειδωλολατρία.
Η υπερηφάνεια και η κενοδοξία, αμαρτήματα τα οποία αποστρέφεται ο Θεός. Πάθος και μάλιστα φοβερώτατον είναι η ανιθηκότης, η οποία μαστίζει σήμερον την κοινωνίαν. Τα ανήθικα αμαρτήματα
απομακρύνουν τον δούλον των από τον Θεόν της αγάπης και φέρνουν την οργήν Του «επί τους υιούς της απειθείας». Αμαρτήματα σιχαμερά, ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Πάθος της καρδίας ωσαύτως είναι και η απιστία, που τυφλώνει τον άνθρωπον και δεν βλέπει την αλήθειαν. Απιστεί ο άνθρωπος προς τον Θεόν, αρνείται τις χριστιανικές διδασκαλίες και το περίεργον είναι, ότι εμπιστεύεται εις τον σατανάν και καταφεύγει εις τας μαντείας, τας μαγείας (ξόρκια) τον πνευματισμόν και λοιπάς σατανικάς ενεργείας, δια τας οποίας η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος επιβάλλει επιτίμια όχι μικρά. Επίσης αμαρτία είναι η ολιγοπιστία, η ανησυχία δια το μέλλον μας. Αυτό σημαίνει άρνησιν της Θείας Προνοίας. Να φροντίζωμεν, ναι χωρίς όμως να ανησυχώμεν.
Εκτός αυτών, χριστιανέ μου, είναι ενδεχόμενον να είναι και άλλα αμαρτήματα, εις τα οποία θα βρεθής ένοχος. Γι’ αυτό θα ερευνήσης προσεκτικά τον εαυτό σου, δια να ιδής πως φέρεσαι ως οικογενειάρχης,ως επαγγελματίας, ως άνθρωπος κατέχων μιαν θέσιν εις την κοινωνίαν. Το αξίωμα σου το χρησιμοποιείς δια την εξυπηρέτησιν και των άλλων; Είσαι εξυπηρετικός; Έχεις πνεύμα αγάπης; Αυτός ο Αρχηγός μας «ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι».
Θα εξετάσης όχι μόνον τι κακά έκαμες ή επεθύμησες ή εσκέφθης επί πολύ, αλλά και αν δεν έπραξες το καλόν. Και οι νεκροί δεν κάνουν κακόν, πλην όμως είναι νεκροί, διότι δεν εργάζονται το καλόν «Ειδότι καλόν ποιείν και μη ποιούντι αμαρτία αυτώ εστί».
Τι λες αναγνώστα; Τελείωσε το καθήκον σου με το διάβασμα που έκαμες; Δεν ετελείωσε. Αυτή ήταν μόνον διάγνωσις, αλλά διάγνωσις χωρίς θεραπεία, δεν προλαμβάνει τον θάνατον. Γι’ αυτό αφού εξετάσης τα βάθη της ψυχής σου, όχι με επιπολαιότητα αλλά με προσοχήν τρέξε να βρεις πνευματικό τώρα. Μη περιμένεις να έλθουν μεγάλες ημέρες να εξομολογηθείς, διότι δεν θα πας. Και να σου πω
γιατί δεν θα πας. Ο Σατανάς, που σε έχει δεμένον μέχρι σήμερον θα σου φέρει χίλια εμπόδια για να μην του φύγης. Θα σου παρουσιάση τα αμαρτήματά σου τόσο εξογκωμένα και μεγάλα και θα σου
σφυρίζη, ότι εσύ πλέον δε σώζεσαι. Μην τον ακούς. Όλα συγχωρούνται. Αρκεί να τα φανερώσεις στον πνευματικό. Και εδώ θα σε πολεμήση, Με την ντροπή. Πόσους δεν κρατεί με την ντροπή. Σκέψου όμως, ότι αυτά που ντρέπεσαι να τα πης μυστικά στον πνευματικό, θα φανερωθούν εν ημέρα Κρίσεως ενώπιον των Αγίων, των Αγγέλων του Θεού.
Που θα σταθής τότε; Μπορεί πάλιν ο διάβολος να σου τα παρουσιάσει μικρά και ανάξια λόγου. Είναι παγίδα δια να αναβάλης την εξομολόγηση. Για όνομα Θεού. Μην αναβάλης Σου παίρνει το παρόν ο
Σατανάς, που είναι στο χέρι σου και σου υπόσχεται το μέλλον που δεν το εξουσιάζεις. Έχεις όμως συμβόλαιο, ότι θα ζήσεις έπειτα από μήνες; Πως τότε αναβάλεις; Πάτησε λοιπόν τον διάβολο και τρέξε να βρης πνευματικό. Ώ τότε! Τι χαρά! Χαρά σε σένα. Χαρά παντοτεινή. Χαρά και στον ουράνιο κόσμο. «Χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού επί ενι αμαρτωλώ μετανοούντι».
Τίποτα δεν είναι χειρότερο από την αμαρτία και τίποτε δεν είναι ανώτερο από την μετάνοια.

Η Προσευχή απομακρύνει τα πονηρά πνεύματα

Πηγαίνοντας μια Κυριακή στην Εκκλησία της σκήτης ο Αββάς Μακάριος, πού είχε χάρισμα από τον Θεό να διακρίνει με τα μάτια της ψυχής, όσα οι άλλοι δεν έβλεπαν με τα σωματικά τους μάτια, είδε την καλύβα κάποιου Μοναχού τριγυρισμένη από πονηρά πνεύματα. Πολλά είχαν τη μορφή παιδιών, πού έκαναν κάθε λογής αταξία. Άλλα έμοιαζαν με άσεμνες γυναίκες. Χόρευαν, πηδούσαν κι έκαναν διάφορα ανόητα καμώματα.
Χωρίς άλλο, συλλογίσθηκε ο Όσιος, έχει κυριευθεί από αμέλεια ο Αδελφός, γι αυτό έχουν τόσο θάρρος μαζί του οι δαίμονες.
Σαν τελείωσε η Λειτουργία, πήγε και χτύπησε την πόρτα του Μοναχού:
- Ήλθα να σου ζητήσω μια χάρη, του είπε. Μετά χαράς, Αββά, αν περνά από το χέρι μου.
Βρίσκομαι σε μεγάλη στενοχώρια και θέλω να προσευχηθείς για μένα στον Κύριο να με ανακουφίσει.
Απόρησε ο Αδελφός, ακούγοντας τον Γέροντα να μιλά έτσι.
Δεν είμαι άξιος, Αββά, να προσεύχομαι εγώ για, σένα, του είπε συνεσταλμένα.
Δεν φεύγω από δω, επέμενε ο Όσιος, αν δε μου δώσεις υπόσχεση πως θα κάνεις κάθε βράδυ μια προσευχή για μένα.
Έτσι τον ανάγκασε να υποσχεθεί. Το ίδιο βράδυ κιόλας προσευχήθηκε για τον Γέροντα. Ύστερα συλλογίστηκε:
- Παρακάλεσες, ταλαίπωρε, για ένα τέτοιον άγιο και για τον εαυτό σου δεν ζήτησες τίποτε.
Πρόσθεσε έτσι άλλη μια προσευχή για τον εαυτό του. Το ίδιο έκανε και το άλλο βράδυ και το επόμενο. Ώσπου συνήθισε να λέει δυο προσευχές όλη την εβδομάδα.
Την Κυριακή πέρασε πάλι έξω από την καλύβα του ο Όσιος. Οι δαίμονες βρίσκονταν εκεί, αλλά δυσαρεστημένοι. Κατάλαβε αμέσως πως η προσευχή του Αδελφού είχε αρχίσει
να ενεργεί αποτελεσματικά. Μπήκε μέσα και τον παρακάλεσε να προσθέσει άλλη μια προσευχή για χάρη του. Εκείνος δέχθηκε με προθυμία. Κοντά στις δύο προσευχές πού
έκανε τώρα για τον Γέροντα, πρόσθεσε δυο ακόμη για τον εαυτό του. Πέρασε άλλη μια εβδομάδα πού ο Αδελφός έλεγε τέσσερες προσευχές.
Όταν πήγε την Κυριακή να τον ιδεί ο Όσιος, βρήκε τους δαίμονες αμίλητους και σκυθρωπούς. Ευχαρίστησε τον Θεό και παρακάλεσε τον Αδελφό να προσθέσει και τρίτηπροσευχή για χάρη του.
— Βλέπω μεγάλη ωφέλεια από τις προσευχές σου, Αδελφέ, του είπε, για να τον ενθαρρύνει.
Τώρα ο πρώην αμελής Μοναχός προσευχόταν το μεγαλύτερο μέρος της νύκτας, γιατί κοντά στις τρεις προσευχές, πού έλεγε για τον Όσιο, πρόσθεσε άλλες τρεις για τον εαυτό του.
Την Κυριακή πηγαίνοντας πάλι στην εκκλησία ο Αββάς Μακάριος, δέχτηκε την επίθεση των πονηρών πνευμάτων. Τον απειλούσαν και τον έβριζαν, γιατί έγινε αφορμή να διορθωθεί ο Μοναχός. Είχαν όμως απομακρυνθεί πολύ από την καλύβα του. Η προσευχή του τα εμπόδιζε να πλησιάσουν.
Ευχαρίστησε με την καρδιά του τον Θεό ο Όσιος για τη μεταβολή του Αδελφού. Ύστερα τον συμβούλευσε να μη παραμελεί ποτέ την προσευχή του, για να μην πέφτει εύκολα
στις παγίδες πού στήνει ο διάβολος για να παρασύρει τον άνθρωπο στην απώλεια.

Τι εννοούμε με το «Στώμεν Καλώς»;

Ακούμε στη Θεία Λειτουργία κάθε φορά την εκφώνηση του λειτουργού «στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου» και στη συνέχεια «άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ» ψάλλει ο
χορός.
Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας εννέα είναι τα ουράνια τάγματα: Σεραφείμ - Χερουβίμ - Θρόνοι - Κυριότητες - Δυνάμεις - Εξουσίες - Αρχαί – Αρχάγγελοι - Άγγελοι.
Και κατά τον άγιο Γρηγόριο προ του ουρανού και της γης κτίστηκαν από το Θεό οι άγγελοι. Οι άγγελοι είναι διάκονοι του Θεού και υπηρέτες σε έργα και στη δοξολογία.
Τους αποστέλλει ο Θεός σε έργα ή να παραλάβουν ψυχές ή να υπηρετήσουν αγίους του ή να υποδείξουν εν ονόματι του Θεού το θέλημα του Θεού ή να φρουρήσουν κάθε άνθρωπο.
Επίσης δοξολογούν ακατάπαυστα το Θεό και την άπειρη δύναμή του.
Αλλά τι γιορτάζει η εκκλησία στη σύναξη των αγγέλων;
Ο Θεός δημιούργησε τους αγγέλους και τους έχει στην εξουσία του.
Ο ένας απ’ αυτούς ο εωσφόρος, ο πρωί ανατέλλων κατά τον Ησαΐα (14,12) και ο πρώτος των αγγέλων υπερηφανεύτηκε και είπε:
«Θα ανεβώ στον ουρανό, απάνω από τα αστέρια του ουρανού θα τοποθετήσω το θρόνο μου, θα καθίσω επάνω σε ψηλό βουνό… θα ανεβώ επάνω από τα σύννεφα και θα είμαι
όμοιος με τον Ύψιστο».
Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε την πρώτη ανταρσία εναντίον του Θεού του ο εωσφόρος. Αλλά αμέσως συντρίφθηκε στη γη, λέγει ο Προφήτης, και ο εωσφόρος και όλο του το τάγμα.
Και άλλοι κατέβηκαν στον άδη, άλλοι στο νερό και άλλοι στον αέρα.
Σ’ αυτή τη κρίσιμη ώρα του ουρανού κατά την οποία έπεφταν ένας-ένας οι άγγελοι από το σχισμένο ουρανό, εμφανίστηκε ο αρχάγγελος Μιχαήλ που ανδραγάθησε κατά των
δαιμόνων γι αυτό και αρχιστράτηγος κατέστη. Σύμφωνα με την αποκάλυψη (Αποκ. 12, 7-9) «έγινε πόλεμος στον ουρανό. Ο Μιχαήλ και οι άγγελοι του αντιπαρατάχθηκαν για να
πολεμήσουν εναντίον του δράκοντος (του εωσφόρου) και των αγγέλων του.
Αλλά δεν τα κατάφερε ο δράκοντας, «ουκ ίσχυσε, ούτε βρέθηκε τόπος να παραμείνει πλέον στον ουρανό. Και ρίχτηκε ο δράκοντας, ο όφις ο μέγας ο αρχαίος, ο διάβολος και σατανάς,
αυτός που πλανεύει όλη την οικουμένη, ρίχτηκε στη γη και μαζί μ’ αυτόν και οι άγγελοι του».
Μ’ αυτά τα λόγια περιγράφει η αποκάλυψη την ήττα και την πτώση του δράκοντος και διαβόλου και τη νίκη του αρχιστρατήγου Μιχαήλ.
Η αρχαία παράδοση μνημονεύει ότι εκείνη την τραγική ώρα της πτώσεως ο αρχιστράτηγος Μιχαήλ στάθηκε στη μέση των αγγελίκων ταγμάτων και είπε:
«στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου Θεού».
Και αμέσως στάθηκαν στη θέση τους οι άγγελοι και άρχισαν να ψάλλουν:
«άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ, πλήρης ο ουρανός και η γη της δόξης σου».
Ομολόγησαν την εξουσία και τη δύναμη του Θεού Πατρός και σταθεροποιήθηκαν στη διακονία Του πλησίον Του.
Αυτό το θρίαμβο των αγαθών πνευμάτων με πρωτοστάτη τον αρχάγγελο Μιχαήλ πανηγυρίζομε στις 8 Νοεμβρίου.
Από τότε ο δράκων, ο όφις, ο διάβολος πλανεύει την οικουμένη. «Οι αποστάτριες δυνάμεις του, λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, είναι δημιουργοί της κακίας με την αποφυγή του
καλού και πρόξενοι της δυστυχίας μας».
Από την αλήθεια αυτή περί των αγγέλων και των δαιμόνων, έτσι όπως προκύπτει από τη διδασκαλία της εκκλησίας μας δύο τινά διδασκόμαστε.
Ότι οι αγαθοί άγγελοι, όπως στάθηκαν τότε πιστοί διάκονοι του δημιουργού τους, έτσι πιστά υπηρετούν και τους ανθρώπους μέσα στην κοπιαστική επίγειο ζωή τους.
Και το άλλο που μνημονεύουν οι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος να έχομε υπόψη μας: «εάν, λέγει, ο Θεός δε λογάριασε ακόμα και τους αγγέλους, όταν αμάρτησαν, αλλά
αλυσοδεμένους τους έριξε στο σκοτάδι και στο τάρταρο μέχρι να δικαστούν κατά την ημέρα της κρίσεως, πόση κρίση και καταδίκη δεν επιφυλάσσει σ' αυτούς που σύρονται
από τη σάρκα και περιφρονούν την υπέρτατη εξουσία και το μεγαλείο του Θεού;».
Κάθε φορά, επομένως, που θα ακούμε στη Θεία Λειτουργία το «στώμεν καλώς» του αρχαγγέλου να αναλογιζόμαστε πόσο στεκόμαστε καλά και σταθερά κοντά στο Θεό και
ποιά τιμωρία χωρίς έλεος μας αναμένει, αν με τους εγωισμούς αρπάζομε την εξουσία από το Θεό, αν με τους σαρκικούς λογισμούς διακόπτομε την κοινωνία με το Θεό και αν με τις
άδικες πράξεις παραδίνομε τους εαυτούς μας στη δικαιοσύνη του Θεού.

Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2012

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ


Ο Άγιος Βασίλειος ο Μέγας

«τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη κατεκόσμησας». Με τη φράση αυτή, το απολυτίκιο, απόλυτα επιτυχημένα, τονίζει την κοινωνική προσφορά του Άγιου Βασιλείου, που με τη θεία διδασκαλία του στόλισε με αρετές τα ήθη και τη ζωή των ανθρώπων.
Ο Μέγας αυτός πατέρας και διδάσκαλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας γεννήθηκε το 329 μ.Χ., κατ' άλλους το 330 μ.Χ., στη Νεοκαισάρεια του Πόντου στο χωριό Άννησα και μεγάλωσε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Τα δε εγκυκλοπαιδικά λεξικά αναφέρουν σαν πατρίδα του Μ. Βασιλείου την Καισαρεία της Καππαδοκίας. Είχε 8 αδέρφια, 3 αγόρια και πέντε κορίτσια. Από τα 4 αγόρια τα 3 αγόρια έγιναν επίσκοποι (ο Βασίλειος Καισαρείας, ο Γρηγόριος Νύσσης και ο Πέτρος Σεβάστειας) και το ένα μοναχός (ο Ναυκράτιος). Από τις 5 αδερφές του η πρώτη, και συγχρόνως το πιο μεγάλο παιδί της οικογένειας, η Μακρίνα, έγινε μοναχή. Οι γονείς του Βασίλειος (και αυτός), που καταγόταν από την Νεοκαισάρεια του Πόντου και Εμμέλεια, που καταγόταν από την Καππαδοκία, αν και κατά κόσμον ευγενείς και πλούσιοι, είχαν συγχρόνως και ακμαιότατο χριστιανικό φρόνημα. Αυτοί μάλιστα έθεσαν και τις πρώτες -καθοριστικής σημασίας- πνευματικές βάσεις του Αγίου.
Με εφόδιο αυτή τη χριστιανική ανατροφή, ο Βασίλειος αρχίζει μια καταπληκτική ανοδική πνευματική πορεία. Έχοντας τα χαρίσματα της ευστροφίας και της μνήμης, κατακτά σχεδόν όλες τις επιστήμες της εποχής του. Και το σπουδαιότερο, κατακτά τη θεία θεωρία του Ευαγγελίου, που την κάνει αμέσως πράξη με την αυστηρή ασκητική ζωή του.
Ας αναφέρουμε όμως, περιληπτικά, την πορεία των δραστηριοτήτων του. Μετά τις πρώτες του σπουδές στην Καισαρεία και κατόπιν στο Βυζάντιο, επισκέφθηκε, νεαρός ακόμα, την Αθήνα, όπου επί τέσσερα χρόνια συμπλήρωσε τις σπουδές του, σπουδάζοντας φιλοσοφία, ρητορική, γραμματική, αστρονομία και ιατρική, έχοντας συμφοιτητές του τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό (τον θεολόγο) και τον Ιουλιανό τον Παραβάτη.
Από την Αθήνα επέστρεψε στην Καισαρεία και δίδασκε την ρητορική τέχνη. Αποφάσισε όμως, να ακολουθήσει τη μοναχική ζωή και γι' αυτό πήγε στα κέντρα του ασκητισμού, για να διδαχθεί τα της μοναχικής πολιτείας στην Αίγυπτο, Παλαιστίνη, Συρία και Μεσοποταμία. Όταν επέστρεψε, αποσύρθηκε σε μια Μονή του Πόντου, αφού έγινε μοναχός, και ασκήθηκε εκεί με κάθε αυστηρότητα για πέντε χρόνια (357 - 362 μ.Χ.). Ήδη τέλεια καταρτισμένος στην Ορθόδοξη Πίστη, χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος από τον επίσκοπο Καισαρείας Ευσέβιο. Ο υποδειγματικός τρόπος της πνευματικής εργασίας του δεν αργεί να τον ανεβάσει στο θρόνο της αρχιεροσύνης, διαδεχόμενος τον Ευσέβιο στην επισκοπή της Καισαρείας (370 μ.Χ.). Με σταθερότητα και γενναίο φρόνημα, ως αρχιερέας έκανε πολλούς αγώνες για την Ορθόδοξη Πίστη. Με τους ορθόδοξους λόγους που συνέγραψε, κατακεραύνωσε τα φρονήματα των κακοδόξων.
Στους αγώνες του κατά του Αρειανισμού αναδείχτηκε αδαμάντινος, ούτε κολακείες βασιλικές του Ουάλεντα (364 - 378 μ.Χ.), που πήγε αυτοπροσώπως στην Καισαρεία για να τον μετατρέψει στον Αρειανισμό, ούτε οι απειλές του Μόδεστου μπόρεσαν να κάμψουν το ορθόδοξο φρόνημα του Αγίου. Υπεράσπισε με θάρρος την Ορθοδοξία, καταπλήσσοντας τον βασιλιά και τους Αρειανούς. Ακόμα, αγωνίστηκε κατά της ηθικής σήψεως και επέφερε σοφές μεταρρυθμίσεις στο μοναχισμό.
Η δε υπόλοιπη ποιμαντορική δράση του, υπήρξε απαράμιλλη, κτίζοντας την περίφημη «Βασιλειάδα», συγκρότημα με ευαγή Ιδρύματα, όπως φτωχοκομείο, ορφανοτροφείο, γηροκομείο, ξενοδοχείο και νοσοκομείο κ.ά., όπου βρήκαν τροφή και περίθαλψη χιλιάδες πάσχοντες κάθε ηλικίας, γένους και φυλής.
Ο Μέγας Βασίλειος έχει πλούσιο και σημαντικό συγγραφικό έργο. Τα κυριότερα έργα του είναι οι 9 ομιλίες στην Εξαήμερο, ομιλίες στους Ψαλμούς, πολλές και διάφορες άλλες ομιλίες, ασκητικά έργα και επιστολές. Εκτός των άλλων έργων του, έγραψε και Θεία Λειτουργία, που, μετά την επικράτηση αυτής της συντομότερης του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου, τελείται 10 φορές το χρόνο: την 1η Ιανουαρίου (όπου γιορτάζεται και η μνήμη του), τις πρώτες πέντε Κυριακές της Μ. Τεσσαρακοστής, τις παραμονές των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων, την Μ. Πέμπτη και το Μ. Σάββατο.
Στα πενήντα του χρόνια ο Μέγας Βασίλειος, εξαιτίας της ασθενικής κράσεώς του και της αυστηρής ασκητικής ζωής του (ορισμένες πηγές λένε από βαριά αρρώστια του ήπατος ή των νεφρών), την 1η Ιανουαρίου του 378 μ.Χ. ή κατ' άλλους το 379 με 380 μ.Χ., εγκαταλείπει το φθαρτό και μάταιο αυτό κόσμο, αφήνοντας παρακαταθήκη και Ιερή κληρονομιά στην ανθρωπότητα ένα τεράστιο πνευματικό έργο.
Το συγγραφικό έργο του
Τα έργα του κατατάσσονται σε τέσσερεις κατηγορίες:
Δογματικά συγγράμματα.
α) «Ανατρεπτικός του Απολογητικού του δυσσεβούς Ευνομίου». Αποτελείται από τρία βιβλία και καταφέρεται ενάντια του αρχηγού των Ανομοίων Ευνομίου.
β) «Προς Αμφιλόχιον, περί του Αγίου Πνεύματος». Επιστολική πραγματεία προς τον επίσκοπο Ικονίου Αμφιλόχιο σχετικά με το Άγιο Πνεύμα.
Ασκητικά συγγράμματα.
α) «Τα Ηθικά». Συλλογή 80 ηθικών κανόνων.
β) «Όροι κατά πλάτος». Περιέχει 55 κεφάλαια με θέμα γενικές αρχές του μοναχισμού.
γ) «Όροι κατ’ επιτομήν». Περιέχει 313 κεφάλαια που αναφέρονται στην καθημερινή ζωή των μοναχών.
δ) «Περί πίστεως».
ε) «Περί κρίματος».
στ) «Περί της εν παρθενία αληθούς αφθορίας». Έργο σχετικό με την παρθενική ζωή.
Ομιλίες.
Ορισμένες από τις ομιλίες του είναι:
α) «Εις την Εξαήμερον». Συλλογή 9 ομιλιών με θέμα τη δημιουργία του κόσμου.
β) «Εις του Ψαλμούς». Συλλογή 18 ομιλιών με αφορμή το περιεχόμενο των Ψαλμών του Δαυίδ.
γ) «Περί του ουκ έστιν αίτιος του κακού ο Θεός».
δ) «Περί πίστεως».
ε) «Κατά Σαβελλιανών, Αρείου και Ανομοίων».
στ) «Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων». Το διασημότερο από τα κείμενα του Βασιλείου, στο οποίο πραγματοποιεί προσπάθεια γεφύρωσης μεταξύ χριστιανικής και κλασσικής παιδείας.
ζ) «Προτρεπτικός εις το άγιον βάπτισμα».
η) «Εις το πρόσεχε σεαυτώ».
θ) «Προς Πλουτούντας».
ι) «Εν λιμώ και αυχμώ».
ια) «Εις την μάρτυρα Ιουλίτταν και περί ευχαριστίας».
Επιστολές.
Σώζονται 365 επιστολές με το όνομα του Μεγάλου Βασιλείου, που καλύπτουν την εικοσαετία από την επιστροφή του στην Καισάρεια από την Αθήνα έως και το θάνατό του.
Το έθιμο της βασιλόπιτας
Στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη, όταν το Βυζάντιο κήρυξε τον πόλεμο στην Περσία, ο Ιουλιανός πέρασε με τον στρατό του από την Καισαρεία. Τότε διέταξε να φορολογήσουν όλη την επαρχία και τα χρήματα αυτά θα τα έπαιρνε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινουπολη. Ετσι, οι κάτοικοι αναγκάσθηκαν να δώσουν ό,τι είχε ο καθένας χρυσαφικά νομίσματα κ.λπ. Όμως ο Ιουλιανός σκοτώθηκε άδοξα σε μια μάχη στον πόλεμο με τους Πέρσες, έτσι δεν ξαναπέρασε ποτέ από την Καισάρεια. Τότε ο Αγιος Βασίλης έδωσε εντολή και από τα μαζεμένα χρυσαφικά τα μισά να δοθούν στους φτωχούς, ένα μικρό μέρος κράτησε για τις ανάγκες των ιδρυμάτων της Βασιλειάδος , και τα υπόλοιπα τα μοίρασε στους κατοίκους με ένα πρωτότυπο τρόπο: έδωσε εντολή να ζυμώσουν ψωμιά και σε κάθε ψωμί, έβαλε από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό μέσα, κατόπιν τα μοίρασε στα σπίτια, έτσι τρώγοντας οι κάτοικοι τα ψωμιά όλο και κάτι έβρισκαν μέσα. Έτσι, γεννήθηκε το έθιμο της πίτας που ονομάσθηκε βασιλόπιτα.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος σου, ὡς δεξαμένην τὸν λόγον σου· δι' οὗ θεοπρεπῶς ἐδογμάτισας, τὴν φύσιν τῶν ὄντων ἐτράνωσας, τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη κατεκόσμησας. Βασίλειον ἱεράτευμα, Πάτερ Ὅσιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον
Ὥφθης βάσις ἄσειστος τῇ Ἐκκλησίᾳ, νέμων πᾶσιν ἄσυλον, τὴν κυριότητα βροτοῖς, ἐπισφραγίζων σοῖς δόγμασιν, Οὐρανοφάντορ Βασίλειε Ὅσιε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ λόγον.
Ἑξανοίξας τὸ στόμα λόγῳ Θεοῦ, ἐξηρεύξω σοφίαν κήρυξ φωτός, καὶ φρόνημα ἔνθεον, τῇ οἰκουμένῃ κατέσπειρας· τῶν γὰρ Πατέρων ὄντως, κυρώσας τὰ δόγματα, κατὰ Παῦλον ὤφθης, τῆς πίστεως πρόμαχος· ὅθεν καὶ Ἀγγέλων, συμπολίτης ὑπάρχεις, καὶ τούτων συνόμιλος, ἀνεδείχθης μακάριε, Θεοφάντορ Βασίλειε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
Ὁ Οἶκος
Τῆς σωφροσύνης ὁ κρατήρ, τὸ στόμα τῆς σοφίας, καὶ βάσις τῶν δογμάτων, Βασίλειος ὁ μέγας, πᾶσιν ἀστράπτει νοερῶς. Δεῦτε οὖν, καὶ στῶμεν ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Θεοῦ, θερμῶς ἐνατενίζοντες, τοῖς θαύμασι τοῖς τούτου τερπόμενοι, καὶ ὥσπερ λαμπηδόνι ἀστραφθέντες τῷ φωτὶ αὐτῶν, θαλφθῶμεν τῷ τοῦ βίου καθαρτικῷ πνεύματι, μιμούμενοι αὐτοῦ τὴν πίστιν, τὴν ζέσιν, τὴν ταπείνωσιν, δι' ὧν οἶκος ἐδείχθη τοῦ ὄντως Θεοῦ· πρὸς ὃν βοῶντες ὑμνοῦμεν, οὐρανοφάντορ Βασίλειε Ὅσιε.
Μεγαλυνάριον
Τὸν οὐρανοφάντορα τοῦ Χριστοῦ, μύστην τοῦ Δεσπότου, τὸν φωστῆρα τὸν φαεινόν, τὸν ἐκ Καισαρείας, καὶ Καππαδόκων χώρας, Βασίλειον τὸν μέγαν, πάντες τιμήσωμεν.